ÇİM ALAN OLUŞTURULMASI VE BAKIM ESASLARI

Çim, yumak gövde şekli oluşturan bir bitkidir. Çok yıllık çim türleri dik gelişirler ve 90 cm kadar boylanırlar. Yaprakları tüysüz, parlak yeşil renkte ve genç sürgünlerde yaprak ayaları katlanmış durumdadır. Başakçık topluluğu yaklaşık 30 cm uzunluğunda bir başak oluşturur. Çim tohumlarının bin tane ağırlığı ortalama 2 gramdır. 

Tek yıllık çimlerin tek yıllık ve iki yıllık, iki alt varyetesi bulunmaktadır. Tek yıllık çimler çok yıllık çime göre daha uzun boylu olurlar, gövdeleri dik gelişir ve yaklaşık 130 cm kadar boylanır. Tek yıllık çimin yaprakları da tüysüzdür. Fakat genç sürgünlerin yaprak ayaları katlanmamıştır. Başakçık topluluğu daha uzun boyludur.

                

                        

                                                   

                                                                                

» Kök ve kök boğazı 

» Sap (Gövde) 

» Yaprak 

» Yumak 

» Rizom 

» Stolon

Çim alanlarda kullanılan bitkiler üç grupta toplanır: 

a.Buğdaygil 

b.Baklagil 

c.Diğer familyalar 

» AGROSTİS (TAVUSOTLARI) 

» FESTUCA (YUMAKLAR) 

» POA (SALKIMLAR) 

» LOLİUM (ÇİMLER) 

Buğdaygil çim bitkileri optimum büyüme ve gelişme sıcaklığı istekleri yönünden iki ana gruba ayrılır.

Bazı Serin İklim Çim Tohumları 

1. Agrostis tenuis (Narin Tavus otu) 

2. Agrostis canina (Kahverengi Tavus otu) 

3. Agrostis stolonifera (Sülüklü tavus otu) 

4. Festuca rubra (Kırmızı yumak) 

5. Festuca ovina (Koyun Yumağı) 

6. Festuca arundinacea (Kamışsı yumak) 

7. Festuca longifolia (Uzun yapraklı yumak) 

8. Lolium perenne (İngiliz çimi) 

9. Poa pratensis (Çayır salkım otu) 

10. Lolium multiflorum (İtalyan çimi)

•Bermuda çimi: Kuraklığa dayanıklı ve sıcak bölgeleri seven bir türdür. 

•Uganda çimi: Uganda çimi ülkemizde Akdeniz Bölgesi gibi sıcak bölgelere iyi uyum sağlayan bir türdür. Hemen hemen her tür toprağa uyum sağlar.

                                  

Çim bitkileri, oyun sahaları, park ve bahçeler, yeşil alanlar, futbol ve golf sahaları gibi alanlarda yer örtücü olarak kullanılır. Ayrıca çimler, bitki örtüsü bozulan ve seyrekleşen yeşil alanlar, oyun sahaları, park ve bahçelerde üstten tohumlama yapılarak bu alanların düzeltilmesi amacıyla da kullanılır.

   

                                   

   

Çim alanlarında ekilecek tohum miktarı hesaplanırken kullanılacak çim tohumlarının sertifikalı, yeni tarihli ve çimlenme yüzdesi % 90 ve üstü olan tohumlardan seçilmesi gerekir. Bu özelliklere sahip tohumlardan 1 m2‘lik alana 30-40 g kullanılmalıdır. Ancak iri tohumların daha fazla olduğu karışımlarda bu miktar 50 grama kadar çıkarılabilir. Çimlenme kabiliyeti az tohumlardan 1 m2‘lik alana daha fazla tohum atılmalıdır.

Çim tohumunu fazla kullanmak, birim alandan daha fazla bitki çıkması anlamını taşır. Fakat bu durum rekabeti artırır ve birbirlerinin ışık almasını engeller. Sonuçta tohum sıklığından dolayı o noktada nem oranı artar ve hastalık etmenlerinin de etkisiyle çimde yanmalar başlar ve çim ortadan kaybolur.

Çimlerin biçimi sık yapıldığı için gübre ihtiyaçları diğer bitkilerden daha fazladır. Çim alanlarında gübreleme yapılırken zamana, çim çeşidine ve gübrenin atılış şekline dikkat etmek gerekir. 

Azot’lu gübreler kullanılırken yılın belirli dönemlerine yayılmalıdır. Çim alanlarında azotlu gübreler vejetatif gelişimi teşvik eder. Fakat aşırı kullanımı yeşil aksamda fazla gelişmeye neden olarak zor şartlara dayanıklılığı azalır.

Çim alanlarında dekara yıllık ortalama 5-10 kg saf azot verilmelidir. Çok sıcak havalarda azot gübreleme yapılmamalıdır. Çünkü bitkilerin yanma tehlikesi vardır. Sulama gübrelemenin hemen ardından yapılmalıdır.  Fosfor’lu gübreler bitki kök gelişimini teşvik eder. Çim sahalara yılda dekara 5 kg saf fosfor verilmelidir. Fosforlu gübrelerin fazla verilmesi bazı yabancı otların gelişmesini hızlandırır. Potasyum’lu gübreler çim bitkilerinin yapılarının sağlamlaşmasını sağlar. Böylece çimler hastalık ve zararlılara karşı daha dayanıklı olur.  Çim alanlarda ekim sonrası yapılacak kimyasal gübreleme, sürgün ve kök büyümesi, sürgün sıklığı, renk, fotosentez, hastalıklara dayanım, kardeşlenme ve bitkinin yenilenme yeteneği gibi önemli bitki özelliklerinin gelişebilmesi için şarttır.

 

Çim tohumunun iyi bir kök gelişimi göstermesi ve suyun toprakta tutulabilmesi için toprağın 20-40 cm derinlikte işlenmesi gerekmektedir. Zayıf kumlu topraklara 5 cm kalınlığında organik madde (hayvan gübresi veya kompost) ilave edilir ve 15-20 cm’lik üst tabakaya karıştırılır. 

Böylece toprağın su tutma kapasitesi arttırılır. Ağır killi topraklara 5 cm kalınlığında % 70 kum ve % 30 organik madde içeren karışım ilave edilir ve 15-20 cm’lik üst tabakaya karıştırılır. Böylece toprağın fazla sertleşmesi önlenmiş olur.  Burada dikkat edilecek en önemli husus toprak  hazırlığında kullanılacak gübrenin yabancı ot tohumlarından arındırılmış olmasıdır.

Kaba ve ince tesviyesi yapılan toprak silindirlenerek ekime hazır hale getirilir. Çim ekilecek alan yüzeysel işlendikten sonra tesviye yapılmalıdır. Tesviye işlemi büyük önem taşımaktadır. Çünkü tesviye yapılmamış bir alanda küçük çukurlar ve tepecikler kalmaktadır. 

Bu tepecik ve çukurlar alan çimlendirildikten sonraki dönemlerde yapılacak tüm bakım işlerini olumsuz olarak etkilemektedir. 

Ekimden önce toprağa 15*15*15 NPK veya 20*20*0 NPK (kompoze gübre) metrekareye 25 gr atarsanız tohumların çıkış performansı daha iyi olur. 

2.2 ÇİM TOHUMU EKİM METODU 

Ekime hazırlanmış toprak tabakasının üzerine m2’ye 40-50 gr hesabıyla çim tohumları elle veya makinayla ekilir. Homojen bir ekim için tohum sahanın yarısına enlemesine, diğer yarısına da boylamasına ekilir. Çim tohumlarının üzeri maksimum 2 cm kalınlığında en az bir yıl yanmış, elenmiş hayvansal gübre veya torf ile kapatılmalıdır. Toprak yüzeyi silindir ile sıkıştırıldıktan sonra sulamaya geçilmelidir. 

Burada dikkat edilecek en önemli husus kapak olarak kullanılacak torfun tuzlu olmaması ve bitki besin maddeleriyle takviye edilmiş olmasıdır.

  

 

      • Kıyı Bölgelerimizde Şubat - Mayısın ilk yarısı / Eylül - Kasımın ilk yarısı 

      • İç Bölgelerimizde Martın ilk yarısı - Mayıs / Eylül – Ekim 

Çim tohumları için minimum çimlenme sıcaklığı 1-5 °C’dır. Fakat bu sıcaklıklarda çimlenme süresi çok uzar. Sıcaklık arttıkça çimlenme hızı ve gücü yükselir. Çimlenme için ortalama sıcaklık 15-20 °C’dir. Bu sıcaklık değerlerinde çimlenme hızlanır ve fideler toprak yüzeyine çıkar. 25-30 °C gibi yüksek sıcaklarda çimlenme oranı düşer ve fide gelişiminde zayıflama görülür.

a) Ekim Tarihleri: Kuzeyde, Nisan, Mayıs, Eylül ayları ekim yapmak için uygun aylardır. Mart, Haziran, Temmuz, Ağustos aylarında ise ancak hava şartları uygun olduğu takdirde ekim yapılabilir. Diğer aylar ekim yapmaya uygun değildir. Güneyde, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Eylül, Ekim, Kasım ayları ekim için uygun aylardır. Haziran, Temmuz, Ağustos aylarında ise ancak hava şartları uygun olduğu takdirde ekim yapılabilir. Diğer aylar ekim yapmaya uygun değildir.

b) Ekim Yöntemi: Tohumları karıştırın, tohumların yarısını bir yöne, kalan yarısını ise diğer yöne doğru yürüyerek serpin. Bir geçtiğiniz yerden bir daha geçmemek için ekim yapılacak alanı parsellere bölün. Çim ekilecek alanın kenarlarına daha fazla tohum serperek, çim alanın sınırlarını belirginleştirin. Tırmık yardımıyla, tohumların üzerini hafifçe toprakla kapatın (1 cm’den az). Bunu yaparken, tohumları bir araya toplamamaya özen gösterin.

 Tohumların üzerini ince elenmiş toprakla kapatın. Tohumların toprakla tam olarak temasını sağlamak için kuru toprak zemini rulo yardımıyla iyice sıkıştırın. Kuraklık zamanında, hafif yağmurlama ile sulayarak, toprağı 5 cm derinliğe ulaşacak şekilde nemli tutun.

2.4 SULAMA 

Çim tohumları ekildikten hemen sonra sulama işlemine başlanmalıdır. Yeni ekimlerde toprağın üst tabakası 2-3 hafta nemli kalmalıdır. Düzenli ve sağlıklı sulama için sabahları erken, akşamları geç saatler seçilmelidir. Güneşin etkili olmadığı saatler sulama için idealdir. Sulama miktarı hava sıcaklığı ve buharlaşma oranına bağlıdır. Yağmurlama sulama, sulama tekniği için en uygun olanıdır.

Çim alanlarda ilk biçim çok önemlidir. Kökler tam olarak gelişmediğinden ilk biçimden önce ve sonra alan mutlaka silindirlenmeli ve kullanılacak olan biçim aracının ( makas veya çim biçme makinası) bıçakları mutlaka keskinleştirilmelidir. İlk biçimde çimler 8 cm yüksekliğe geldiğinde 6 cm’ye indirilmelidir. Sonraki biçimlerde çim yüksekliği 5-6 cm’ den 3-4 cm’ ye indirilmelidir. Her biçimde yaprak yüksekliğinin 1/3’ü biçilmelidir. Burada dikkat edilecek en önemli husus her biçimde biçim yönü değiştirilmelidir. Çimler ortalama 10-12 günde bir biçilmeli ve çim köklerinin daha sağlıklı ve sağlam gelişimi için biçim yönü her zaman aynı olmalıdır.

Çim alanlarda gübreleme (özellikle ekimden sonra kimyasal gübreleme), sürgün ve kök büyümesi, sürgün sıklığı, renk, fotosentez, hastalıklara dayanım, kardeşlenme, bitkinin yenilenme yeteneği gibi önemli bitki özelliklerinin gelişebilmesi için şarttır. Sulama, bitkinin besin maddelerini kullanımı, alanın yıpranması gibi faktörler zamanla topraktaki bitki besin maddelerinin azalmasına sebep olmaktadır. Bu yüzden aşağıdaki gübreleme programı uygulanmalıdır.

Mart-NisanAmanyum nitrat         15-20

Mayıs Çim bakım gübresi             15-20

Haziran-TemmuzAmanyum nitrat15-20

Eylül Çim bakım gübresi              15-20

**Gübre çim alan kuruyken sabah veya akşam saatlerinde uygulanmalı ve daha sonra sulanmalıdır.

Yabancı otlar çimlerin gelişmesi için gerekli besin maddelerini, nemi ve ışığı kullanarak çimlerin yaşamalarını engellemektedir. Çim alan tesis olduktan sonra çıkan geniş yapraklı otları yok etmek için 2-4 D.Amin içerikli yabancı ot ilaçları kullanılmalıdır. Uygulama rüzgarsız havalarda yapılmalı ve alan en az bir gün sulanmamalıdır.

 

Hazır çim serilirken aşağıdaki usullere uyulmalıdır. Hazır çim, alanın en geniş köşesinden başlanarak serilmelidir. Çim ruloları halı gibi düzgün ve boşluk olmayacak şekilde serilmeli, köşeler keskin bir bıçak yardımıyla düzeltilmelidir. 

Hazır çim ekiminin avantajları; 

Çimi ilk serdiğinizde iyice sulamanızda çok büyük fayda vardır. Üzerinde gezilmeyecek kadar ıslatmanızı öneririz. Bu ilk serme işlemi sonrası toprağın oturmasını ve arada hava kalmamasına yardımcı olur. Çimin periyodik olarak sulanması, ıslatılması gerekmektedir. Aynı şekilde gübreleme ve biçilme işlemi de periyodik bir şekilde yapılmalıdır. Bu işlemleri periyodik ve doğru yapmanız halinde çimleriniz sağlıklı ve uzun ömürlü olacaktır.

 

Hydroseeding; işlenmiş ağaç lifi veya selüloz, çim tohumu, besin maddeleri, insektisit, fungusit ve su, özel bir makine içinde karıştırılarak bulamaç haline geldikten sonra basınçlı olarak toprak yüzeyine püskürtülerek kaplanması ile yapılan çim ekimidir. Hydroseeding yöntemi, çim ekimi için geliştirilmiş tüm dünyada yaygın olarak kullanılan çağdaş bir yöntemdir. Yöntem ekimi yapılacak alana tohumun su ile karıştırılarak püskürtülmesi prensibi ile gelişmiştir. Su ile püskürtme yönteminin sağladığı kolaylık sayesinde alana çim ekimi ile aynı zamanda, uzun sürede eriyen mikro besin maddeleri içeren organik gübre, tohum ve diğer bileşenleri erozyondan korumak için organik bir yapıştırıcıyı, su tutucu olarak bitkisel elyaf olan torf veya selülozu beraber uygulayarak mükemmel bir hale getirmiştir. Yöntem, bu özelliklerinden dolayı el ile ekim olanağı olmayan yüksek eğimli alanlarda da kolaylıkla ekim yapabilme imkânı sunmaktadır.