Manasarovar Gölü’nün berrak suları, aydınlanma ve içsel huzur arayışında olan ziyaretçileri kucaklarken, hemen yanındaki Rakshastal Gölü’nün karanlık ve gizemli atmosferi, ziyaretçilere dikkatle gözlem yapmaya davet ediyor.
Sanskritçe’de ‘’parlak kristal’’ anlamına gelen Tibet’in Kutsal Kailash Dağı‘nın hemen yanındaki bu gizemli iki göl arasında belirgin farklılık dikkat çekicidir. Her ne kadar çok yakın bir mesafede olsalar da, Manasarovar Gölü genellikle sakin ve durgun bir yapısıyla bilinirken, Rakshastal Gölü ise rüzgârlı ve dalgalı olma eğilimindedir. Bu iki göl, çeşitli dini inanışlara göre ruhsal özelliklere sahiptir. Rakshastal Gölü, olumsuz ve karanlık enerjilerle ilişkilendirilirken, Manasarovar Gölü ise sakinlik, ruhani saflık, huzur ve aydınlanma ile özdeşleştirilir.
Tibet Platosu’nda, yaklaşık 4600 metre rakımda bulunan Manasarovar Gölü ve Rakshastal Gölü (şeytan gölü), eskiden aynı büyük gölün parçalarıydı. Ancak tektonik aktivite, bu gölleri küçük tepelerle ikiye ayırdı ve farklı özellikler kazandırdı. Manasarovar Gölü tatlı su gölü olarak kaldı, ancak Rakshastal Gölü tuzlu su gölü haline geldi.
Manasarovar Gölü’nün tatlı suyu, tuzlu olan Rakshastal Gölü’ne taşınır. Bu iki göl, Sutlej Nehri havzasının bir parçasıydı ve tektonik hareketler sonucunda ayrıldı. Tektonik plakaların hareketinden önce, Kali Gandaki Nehri’nin Manasarovar’dan tatlı suyu olarak aktığı ve Rakshastal’ın ise Tethys Okyanusu’nun tuzlu sularına yönlendirildiği düşünülüyor.
Manasarovar Gölü’nün Özellikleri
Mansarovar Gölü, yerel olarak Mapam Yumtso olarak da bilinir. Çin’in Tibet Özerk Bölgesi’nde, Kailash Dağı yakınındaki Kailash Buzulları tarafından beslenen yüksek rakımlı bir tatlı su gölüdür. Göl, kuzeyindeki Kailash Dağı ile birlikte Hinduizm, Jainizm, Budizm ve Bön dinlerinin kutsal mekânları arasında yer alır. Sanskritçe “Mansarovar” kelimesi, “Mānas” ve “sarovara” kelimelerinin birleşimidir. “Mānas”, “zihin” veya “algı” anlamına gelirken, “sarovara” “göl veya büyük bir gölet” anlamına gelir.
Göl, Nepal’in yaklaşık 50 kilometre kuzeybatısında, Uttarakhand’ın yaklaşık 100 kilometre doğusunda ve Tibet’in güneybatı bölgesinde yer alır. Ortalama deniz seviyesinden 4.590 m yükseklikte bulunan göl, Tibet Platosu’ndaki tuzlu göller arasında önemli bir tatlı su gölüdür. Gölün çevresi 88 km olup, nispeten yuvarlak bir şekle sahiptir. Maksimum derinliği 90 m ve yüzey alanı 320 km² civarındadır. Göl, doğal Ganga Chhu kanalıyla yakındaki Rakshastal Gölü’ne bağlanır. Ayrıca, Mansarovar Gölü, Sutlej Nehri’nin kaynağına yakındır. Mansarovar Gölü, tuzlu su endorheik gölü olan Rakshastal Gölü’ne taşmaktadır.
Mansarovar Gölü ve Kailash Dağı, Nepal’in Humla bölgesindeki Limi vadisinin yukarısında bulunan Lapcha La geçidinden görülebilmektedir. Mayıs 2020’de, Hindistan, jeostratejik Hindistan-Çin Sınır Yolları projesi kapsamında, Tibet’teki Kailas-Manasarovar’a giden Hindistan-Çin sınırı boyunca Dharchula’dan Lipulekh Geçidi’ne kadar 80 km uzunluğunda yeni bir motorlu yolun açılışını yapmıştır.
Manasarovar Gölü’nün Kutsallığı ve Efsaneleri
Manasarovar Gölü Kora adı verilen keyifli bir yürüyüş mesafesindedir. Gökyüzünün mavi rengi, kabarık beyaz bulutlar ve yakınlardaki karla kaplı zirvelerin en saf tonlarını yansıtan bu göl, bilgelik ve bolluğun sembolü olarak kabul edilir. Tibet Budistleri, gölü daima tavaf etmeye heveslidirler ve gölden içme veya yıkanmanın tüm yaşamın günahlarından kurtarabileceğine inanırlar.
Manasarovar Gölü çevresinde beş Budist manastır bulunmaktadır: Chiu Manastırı, Langbona Manastırı, Seralung Manastırı, Trupo Manastırı ve Gossul Manastırı. Tibet Budistleri genellikle Chiu Manastırı’ndan başlarlar, çünkü bu nokta yürüyüşe başlamak için en uygun yer olarak kabul edilir. Tibet Budistleri ve Hindular saat yönünde, Bonpos ise saat yönünün tersine tavaf ederler. Turistler genellikle Tibet Budistlerinin yönünde seyahat ederler.
Gölün sağında, Gurla Mandhata’nın zirvesi bulunur. Efsaneye göre, Gurla Mandhata geçmiş yaşamında bir kraldı. Su kaynakları kuruduğunda, kral dua etmeye başladı. Bir gün Tanrı, kralın dualarını duydu ve zihninden bir göl yarattı. Bu göl, kutsal Manasarovar gölüdür.
Manasarovar Gölü’nün kutsallığı, Hinduizm, Budizm, Jainizm ve Bon dinleri gibi birçok farklı inanç tarafından kabul ediliyor. Hindu mitolojisinde, gölün yaratıcısı Brahma, göldeki her damla suyun bir farklı tanrı tarafından yönetildiğine inanılıyor. Budizm’de, göl, Bodhisattva Chenrezig’in berraklığını yansıtır ve kutsal suyun içilmesinin kişiye sağlık ve uzun ömür getirdiğine inanılır. Jainizm’de, göl, birçok Jain keşişin ve keşişenin hayatını değiştirdiği yer olarak bilinir. Bon dininde ise, göl, doğanın yaratılışından önce var olan kutsal bir su kaynağı olarak kabul edilir.
‘’Şeytanın Gölü’’ Rakshastal Gölü’nün Özellikleri
Rakshastal Gölü, Çin’in Tibet Özerk Bölgesi’nde, Manasaro Gölü’nün hemen batısında yer alan bir tuzlu su gölüdür ve Kailash Dağı’nın güneyindedir. Sutlej Nehri (bu bölgede Tibetçe adı Langqen Zangbo olarak da bilinir), Rakshastal’ın kuzeybatı ucundan kaynaklanır.
Gölün adı Sanskritçe’de tam anlamıyla “şeytanın gölü” anlamına gelir. Ravan’ın iblis benzeri Lanka Kralı tarafından şiddetle cezalandırıldığı yer olarak kabul edilir ve bu nedenle Ravan Tal olarak da bilinir.
Budizm’de, güneş gibi yuvarlak olan Manasarovar Gölü ve hilal şeklindeki Rakshastal, sırasıyla “parlaklık” ve “karanlık” olarak kabul edilir. Rakshastal tuzlu bir göldür. Manasarovar Gölü’nü Rakshastal’a bağlayan, Manasarovar’dan saf su eklemek için rishiler tarafından yaratıldığına inanılan Ganga Chhu adında kısa bir nehir bulunmaktadır.
Rakshastal’da, Topserma (Dose), Dola (en büyük ikisi), Lachato (Nadzhado) ve Dosharba adında dört ada bulunur. Adalar, yerel halk tarafından hayvanları için kışlık mera olarak kullanılmaktadır.
Rakshastal, 4.575 metre yükseklikte toplam 250 kilometrekarelik bir alanı kaplamaktadır. Yakındaki otlaklar olmasa da, beyaz parke taşları, tepeler ve koyu kırmızı renkteki ada ve masmavi göl suyu, ziyaretçilere alışılmadık bir manzara sunar. 2004 yılında Manasarovar Gölü ve Rakshastal, tek bir Ramsar Sulak Alan kompleksi olarak belirlendi.
Rakshastal Gölü’nün Kutsallığı ve Efsaneleri
Hindu kutsal metinlerine göre, Rakshastal, Kailash Dağı’nda ikamet eden tanrı Shiva’ya bağlılık ve meditasyon eylemleri yoluyla süper güçler elde etmek amacıyla Ravana tarafından yaratıldı. Göldeki özel bir adanın kıyısında, her gün Şiva’yı memnun etmek için bir kurban sunulurdu. Sonunda, onuncu gününde, Shiva, Ravana’nın süper güçler elde etme arzusunu yerine getirmeye karar verdi.
Gölün çevresinde bitki veya yaban hayatı bulunmaması, Tibetlilerin burayı “Hayalet Göl” olarak adlandırmasına neden olmuştur. Kötü kazalardan kaçınmak için göle yaklaşan ziyaretçilerin saygılı olması önemlidir.
Rakshartal Gölü, Manasarovar Gölü’nün hemen yanında yer alır ve Kailash-Manasarovar hac yolculuğunun ayrılmaz bir parçasıdır. Rakshas Tal, lanetli olarak kabul edilir ve kutsal Manasarovar Gölü’nden dar bir kıstakla ayrılmıştır. Bu iki göl arasında büyük farklılıklar vardır. Kutsal gölde dalış yapabilir ve suyu içebilirsiniz, ayrıca balık ve su da mevcuttur. Rakshas Tal gölü ise tuzlu ve dalış yapmak mümkün değildir.
Kailash’ın başka bir kutsal gölü olan Gaurikund, Shiva tarafından karısı Parvati için yaratılmıştır ve sularının dokunulmazlığı efsanelere konu olmuştur. Kailash civarında dört adet mağara bulunmaktadır ve bunlardan biri Milarepa’nın mağarasıdır. Milarepa, manevi gücü ile granit levhaları işleyerek aydınlanmaya ulaştığı bu mağarada yaşamıştır.
