ış aylarının yaklaşmasıyla birlikte evlerde başlayan konut bakımı ve ısı yalıtımı gibi konular, ev sahibi ve kiracılar arasında yaşanan anlaşmazlıkları da artırdı. Özellikle hangi masrafın kim tarafından ödeneceği konusu, sıkça sorulan sorular arasında yer alıyor. Bu nedenle, Kat Mülkiyeti Kanunu ve Borçlar Kanunu'ndaki hak ve yükümlülükleri bilmek, sorunların çözümü için büyük önem taşıyor. İşte 8 soruda ev sahibi ve kiracıların merak ettiği konular ve yanıtları:
1. Binanın Dış Yalıtım (Mantolama) Giderleri Kime Ait?
Kat malikleri, acil olmayan ve lüks niteliğinde olan tamir ve tadilat giderlerini ödemek zorunda değildir. Ancak çatı onarımı, kiracının evine su sızması, binanın ana yapısına zarar gelmesi gibi durumlar “acil onarım” sayılır. Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre acil onarım için kat malikinin rızası aranmaz, arabulucu ya da yargı kararı yeterlidir. Kat malikleri ise çatı masrafına katılmıyorum diyemez. Kiracı, acil onarım kapsamında ödediği masrafı, dekontu göstererek kiradan düşebilir. Ancak, mimari projeye uygun olmayan ekstra tadilat giderleri kat malikine yüklenemez.
2. Çatı, Baca Gibi Ortak Kullanım Alanlarının Bakım ve Onarım Masrafları Kimin Sorumluluğundadır?
Çatı, baca, genel dam teras, yağmur olukları, emniyet merdivenleri gibi ortak kullanım alanlarının bakım ve onarım masrafları, tüm kat maliklerinin ortak sorumluluğundadır. Ev sahibi, bu masrafları kiradan düşemez. Kiracı, bu masrafları site yönetimine ya da bankaya yatırdıktan sonra dekontu ev sahibine göstererek kiradan düşebilir.
3. Kombinin Bakımı, Tamiri ve Yenilenmesi Gibi Masraflar Kimin Yükümlülüğündedir?
Kombi, evin demirbaşı sayılır. Kombinin yıllık bakımı, peteklerin temizlenmesi gibi periyodik işlemler kiracının yükümlülüğündedir. Kombinin arızalanması, parça değişimi, yenilenmesi gibi durumlarda masraf ev sahibine aittir. Ancak, kiracının kombiye zarar verdiği tespit edilirse, fatura ev sahibine kesilemez.
4. Peteklerin Temizliği Kiradan Düşülür mü?
Borçlar Kanunu’nda, “Kiracı, kiralanan yerin olağan kullanımı için gerekli olan temizlik ve bakım masraflarını ödemekle yükümlüdür. Bu konuda yerel adete de bakılır” denilmektedir. Bu maddeye göre peteklerin temizlenmesi gibi işlemler kiracının sorumluluğundadır.
5. Tadilat Masrafları Konusunda Uyuşmazlık Yaşanırsa, Arabulucuya Hangi Taraf Başvurmalıdır?
Tadilat ve bakım masrafları konusunda talebi olan taraf, arabulucuya başvurabilir. Kiracı ve ev sahibi, arabulucu aracılığıyla masrafların miktarı, ödeme şekli gibi konuları görüşerek adil ve uygun bir çözüm yolu bulabilir.
6. Kiralanan Dairenin Su Tesisatı Bozulursa Tesisatın Tamiratı Kimin Yükümlülüğündedir?
Eğer tesisatın tamiratı kapsamlı ve pahalı bir işlem gerektiriyorsa, ev sahibi ile iletişime geçmek gereklidir. Ev sahibi, daha uygun fiyata, tanıdığı firmalara yaptırmak isteyebilir. Kiracı, zorunlu onarım kapsamındaki işlemleri ise tamir ettirerek bedelini kiradan düşebilir.
7. Kiracı, Bozuk Asansör İçin Para Ödemek Zorunda mı?
Binanın ortak kullanım alanlarının tamiri ve bakımı, mal sahibinin sorumluluğundadır. Asansör de bu alanlardan biridir ve kira kontratında farklı bir hüküm bulunmadığı sürece kiracı bu giderleri karşılamaz.
8. Kiracının Binaya İlişkin Hangi Giderleri Ödemesi Gerekir?
Kiracı, binanın temizliği gibi idari giderlere katılmakla yükümlüdür. Ancak, binanın demirbaşlarına ait giderler mal sahibine aittir. Ayrıca, Borçlar Kanunu’na göre kiracı, kiralananın normal kullanımı için gerekli olan temizlik ve bakım giderlerini de ödemek zorundadır.
