Mustafa Kemal Atatürk, Erzincan’a bir dizi unutulmaz ziyaret gerçekleştirdi. Bu ziyaretler, sadece Cumhuriyetin izlerini taşıyan birer kilometre taşı değil, aynı zamanda Erzincan halkının Cumhuriyet'e duyduğu derin sevgi ve bağlılığı simgeliyor.
Yurt gezilerinin Mustafa Kemal’in yaptığı inkılâpların halk tarafından benimsenmesinde önemli bir rolü vardır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasında ve çağdaşlaşması yolunda bu gezilerin önemli bir rolü bulunmaktadır. Mustafa Kemal bu gezilerle, Türk Milletinin vatan ve millet sevgisini yakından tanıma imkânı bularak halkın dertlerini dinlemiş ve yapılacak olan inkılâplar için halkın onayını almış ve bu şekilde çağdaş bir Türkiye’nin zeminini hazırlamıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın gerek Milli Mücadele döneminde gerekse Cumhuriyet’in ilanından sonra Erzincan’a yaptığı ziyaretlerin önemi çok büyüktür. Bu geziler, genellikle sosyal ve siyasal açıdan önemli gelişmelerin yaşanmış olduğu günlerin, öncesi ve sonrasında yapılmış olmasından dolayı önem arz etmektedir.
Mustafa Kemal, halkla birlikte olmaya ve onlarla temas halinde olmaya büyük bir önem verdiği için gezilerini daha çok resmî kurumlar dışında yapmaya özen gösteriyordu. Özellikle Belediyeler, Halkevleri, Okullar, Türk Ocakları, CHF gibi yerlere gezilerinde öncelik vermekte idi.
Erzincan halkı, her zaman Atatürk’e büyük bir sevgi ve bağlılık beslemiş, onu en kalbi duygularla karşılamıştır. Atatürk de Erzincanlıların bu vatanseverliğini sık sık dile getirerek, “Erzincan’ın Cumhuriyetin layık olduğu mertebeye ulaşacağından tamamen eminim” demiştir. Erzincan, Atatürk için sadece bir durak değil, Cumhuriyetin inşa edildiği ve halkın içtenlikle sahip çıktığı bir şehir olmuştur. Bu ziyaretler, şehrin Cumhuriyet yolunda ne kadar önemli bir rol oynadığını simgeliyor.
Birinci Ziyaret: 1 Temmuz 1919
Atatürk’ün Erzincan’a ilk geliş tarihi 1 Temmuz 1919’dur. Erzurum Kongresi’ne katılmak üzere Sivas’tan yola çıkan Mustafa Kemal Paşa, Erzurum’a gitmek üzere 28 Haziran’da otomobiliyle hareket etmişti. Yolda birçok köy ve kasabayı ziyaret ettikten sonra, 1 Temmuz’da Erzincan’a ulaşmış ve geceyi burada geçirmiştir. Ertesi gün ise Erzurum’a doğru yol almıştır.
İkinci Ziyaret: 30 Ağustos 1919
Erzurum Kongresi'nin ardından Atatürk, 30 Ağustos 1919 günü Erzincan’a tekrar uğradı. Ekşi suyu içmek üzere Gazlısu'ya (Ekşisu) gelen Atatürk, burada kendisini karşılayan bir heyetle kısa bir mola verdi. Ardından Erzincan'a hareket etti. Erzincan'da, kongreye katılan Şeyh Fevzi Efendi ile bir araya gelerek önemli görüşmeler yaptı. O akşam Erzincan Mutasarrıfı, Belediye’de verilen bir akşam yemeğinde halkla bir araya geldi. Ertesi gün resmi ziyaretler yapmak üzere Mutasarrıflık ve Belediye'yi ziyaret etti. O gün, Sivas'a gitmek üzere yola çıkmıştır.
Üçüncü Ziyaret: 29 Eylül 1924
Cumhuriyet’in ilanından sonra, Atatürk, eşi Latife Hanım ile birlikte uzun bir gezintiye çıkarak Erzincan’a üçüncü kez geldi. 29 Eylül 1924 sabahı Erzincan’a hareket eden Atatürk, yolda Refahiye’de kısa bir dinlenme yaptıktan sonra Erzincan’a ulaştı. Şehre girişi büyük bir coşkuyla karşılandı. Belediye binasında dinlendikten sonra, Vilayet ve Kolordu’yu ziyaret etti. O gece Erzincanlılar adına verilen yemekte, Atatürk, Erzincan halkına teşekkür ederek, “Erzincan’ın az zamanda layık olduğu ve Cumhuriyetin kendisinden beklediği mertebede nur ve feyz kaynağı olacağına tamamen inanıyorum” dedi.
Dördüncü Ziyaret: 10 Ekim 1924
Atatürk, söz verdiği gibi Erzincan’a tekrar geldi. 10 Ekim 1924 günü Erzurum dönüşü Erzincan’a uğrayarak şehre büyük bir sevgiyle karşılandı. Tercan’da öğle yemeğini yedikten sonra Erzincan’a ulaştı. Bu sefer Latife Hanım yanında değildi, onu Kayseri’ye göndermişti. Atatürk’ün Erzincan’a her gelişinde halkın gösterdiği sevgi, şehirdeki vatanseverliğin ne denli derin olduğunu gözler önüne seriyordu.
