İnsanlık tarihi kadar eski olan salgın hastalıklar medeniyetleri etkiledi ve milyonlarca insan hayatını kaybetti. Bu salgınların birçoğu, küresel nüfusun büyük yüzdelerini öldürdü ve insanların hayatla ilgili daha büyük sorular sormasına neden oldu.
İşte tarihin seyrini değiştiren salgın hastalıklar;
Jüstinyen Vebası: Küresel ölçekte 30 ile 50 milyon arası insanın hayatını kaybettiği veba, başta Doğu Roma İmparatorluğu ve başkenti Konstantinopolis'in yanı sıra Sasani İmparatorluğu ve Akdeniz çevresindeki bütün liman kentlerini etkiledi. Vebaya dönemin Bizans İmparatoru Jüstinyen'in ismi verildi.
Kara Veba: Dünya genelinde en fazla insanın ölümüne sebep olan pandemilerin başında 1347 Veba Salgını gelmekte. Hasta olan kişilerin bedenlerinin öldükten sonra kısa süre içinde mor-siyah renk alması nedeniyle kara ölüm olarak da adlandırılan hastalık, 1346 ile 1353 yılları arasında Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika’da 75 ile 200 milyon arasında insanın hayatını kaybetmesine neden oldu.
Çiçek hastalığı: Avrupalılar, 1492’de Amerika kıtasına ilk geldiklerinde bir dizi yeni hastalık getirdiler. Bunlardan biri, enfekte olanların yaklaşık yüzde 30’unu öldüren bulaşıcı çiçek hastalığıydı. Bu dönemde çiçek hastalığı, Amerika’da nüfusunun yüzde 90’ına yakın olan yaklaşık 20 milyon insanın canını aldı.
Kolera: İlk kolera salgını Hindistan’ın Jessore şehrinde başladı ve bölgenin büyük bir kısmından sonra da komşu bölgelere yayıldı. Milyonlarca insanı öldüren yedi büyük kolera salgından ilkiydi. John Snow adında bir doktor, yayılmasının nasıl önleneceği hakkında bazı şeyler biliyordu ve 1854’te Londra’nın Soho mahallesindeki belirli bir su pompasının kaynağını izole ederek salgını durdurdu. Dünya Sağlık Örgütü koleraya “unutulmuş salgın” adını verdi ve 1961’de başlayan yedinci salgının bugüne kadar devam ettiğini söyledi. Koleranın her yıl 1.3 milyon ila 4 milyon kişiye bulaştığı ve yıllık ölümlerin 21.000 ila 143.000 arasında değiştiği bildiriliyor.
İspanyol Gribi: Birinci Dünya Savaşı'nı takip eden yıllarda 500 milyon insana bulaşan H1N1 influenza virüsü neden olduğu yüksek ateş ile dünya genelinde 50 ila 100 milyon arasında sağlıklı insanın ölümüne neden oldu. Bu sayı birinci ve ikinci dünya savaşlarında ölen insan sayısının toplamından kat kat daha fazla. Bu virüsü diğerlerinden ayıran şey saldırdığı bünyenin bağışıklık sistemi ne kadar güçlüyse ateşin de o kadar yüksek meydana gelmesiydi. İspanyol Gribi tarihteki en büyük felaketlerden biri olarak kayıtlara geçti. Grip salgınında 40 ile 50 milyon arası insan hayatını kaybetti.
HIV/AIDS: 20. yüzyılın ortalarında maymunlardan insana geçtiği anlaşılan HIV virüsünün saptanabilen ilk örneği 1959'da Kongo'da görüldü. Ne var ki, teşhisi ve adı ancak 1980'lerde konuldu. Son 30 yılda 36 milyon insanın hayatına mal olan virüsü kesin tedavi edebilecek bir çözüm hala bulunmuyor. Sadece önlem almak ve hastalığa yakalandıktan sonra ömür boyu ilaç tedavisi kullanmak gerekiyor.
Cocoliztli Salgını: 16. yüzyılda Yeni İspanya diye bilinen günümüz Meksika’sı ve Guatemala’sına tekabül eden bölgede gerçekleşen ve kanamalı salgın olarak bilinen hastalık sonucu 15 milyona yakın kişi hayatını kaybetti. İspanyol sömürgecilerinin gelmesinin ardından ortaya çıkan salgına dair tifüs, kızamık veya çiçek hastalığı teorileri çıkmış olsa da hastalığa neyin sebep olduğu henüz ortaya konulamadı.
