Bahçeli evlerde oturan veya köylerde yaşayan her Erzincanlının bahçesinde mutlaka bulunan kayısı ağaçları yaz mevsimlerinde kayısı mesaisini başlatmakta ve bu mesai uzun süre devam etmekte. Yöresel birçok lezzetimizi oluşturan kuru kayısımız Erzincan tanıtımına da büyük katkı sağlamakta.
Erzincan kayısı kurusu Mevsiminde köylü eliyle açılarak güneşte kurutulmakta. Tamamen doğal olan Erzincan kaysı kurusu ekşimsi tadıyla hoşaflık olarak tüketilmekte.
Doğal kayısı kurusu birer birer köylü eliyle açılıp güneşte kurutulmuş olması, herhangi bir kükürt, istim olmaması nedeniyle natural ve serttir. Uzun zaman saklanması Erzincan kayısı kurusunun özelliğidir.
Yaz aylarında değen kayısıların başlattığı mesai kolay bir süreç değildir. Bu süreçte ilk olarak değen kayısılarımız ağaçlardan sırık yardımıyla dökülür, toplanarak ev çatılarına veya bolca güneş gören yerlerde özellikle tahtalar üzerine yarılır ve bir hafta kadar kurumaya bırakılır. Kurumakta olan kayısılar yağmur yağdığında kararma riskinden dolayı hemen naylon tarzı sergiler ile örtülmektedir. Buradan anlaşılıyor ki süreç öyle sanıldığı kadar da kolay değildir. Gerekli zaman diliminde kuruyan kayısılar toplanarak paketler haline gelir. Kış aylarının vazgeçilmezi olan ikram ürünümüz genellikle cevizle tüketilerek damak çatlatır. Aynı zamanda özellikle ramazan aylarında kete yanında olmazsa olmazımız olan hoşaf bu kurutulan kayısılardan yapılmaktadır.
Kuru kayısıyla Erzincanlıların yaptıkları bir diğer lezzet ise meşhur tatlımız gasefedir. Özellikle üzerine ezilerek toz haline getirilen ceviz serpilerek servis edilir. Kayısıların çiğitleri ise ayrı bir lezzet ve süreç içerir. Kayısıların tatlı ve acı olan çiğitleri birbirinden ayrıştırılır. Çiğitler kıssa bir zaman diliminde serilerek kurutulur sonrasında tek tek kırılarak kış için saklanır. Hem ikram hem de birçok lezzet için hazır hale getirilen çiğitler ayrı bir lezzet şöleni sunar.
Kuru kayısı kilo verirken tatlı ihtiyacını en az kaloriyle geçiştirmek isteyenler için bir kurtarıcıdır. 100 gram kurutulmuş kayısı ortalama 250 kalori barındırıyor. Yüksek oranda lif içeren kuru kayısı uzun süre tokluk hissi veriyor.
C vitamini açısından dünyanın en zengin meyvemiz, taze olarak tüketildiği gibi kurutularak da kullanılır.
Kayısı Kurusu Faydaları Nelerdir?
• Demir bakımından en zengin gıdalardan biridir.
• Diyet lifi oranı çok yüksektir.
• En önemli potasyum kaynakları arasındadır.
• Yüksek oranda magnezyum içerdiğinden, kan basıncını doğal olarak dengeler ve yüksek tansiyonu düşürür.
• A vitamini kaynağı olduğundan, görme gücünü artırır ve göz hastalıklarının oluşumunu engeller.
• Genel olarak Gün kurusu kayısı serin ve kuru bir yerde muhafaza edilmelidir. Ancak böyle bir imkana sahip olmadığınızda mümkünse buzdolabında kuru olarak saklanmalı, tüketmek istediğinizde ise yiyeceğiniz miktar kadar yıkanıp nemlendirilerek tüketilmelidir.
• Bu şekilde hareket edildiğinde ürünle ilgili herhangi bir problem yaşanmaz. Aksi durumda kayısı güvelenme yapabilir, kurtlanabilir, ıslak kaldığında ekşiyip, küflenebilir ve rengi kararabilir, haliyle tadı da bozulabilir.
Erzincan Yerli Ekşi Kuru Kaysısı birçok rahatsızlığa çare niteliği taşıyor
Kabızlık: İçeriğindeki selüloz ve pektik hafif etkili bir müshil olarak kabızlık tedavisinde kullanılabilir. Kronik kabızlık şikayetiniz varsa günde 8-10 organik kuru kayısı yiyerek bu sorunu hafifletebilirsiniz.
Hazımsızlık: Yemeklerden önce yenecek 2-3 kuru kayısı hazımsızlığı çözebilir. Burada dikkat edilmesi gereken yemekten önce çok fazla yiyerek iştahı kapatmamak.
Anemi: Kırmızı kan hücresi seviyesinin düşük olması sonucu ortaya çıkan anemi demir eksikliğine neden olur. Demir içeriği yüksek olan kuru kayısı ise anemi tedavisinde destekleyici ürün olarak kullanılabilir.Ateşli Hastalıklar: Kayısı suyu ve bal ateşli hastalıklar sırasında vücudun ısısını düşürmeye yardımcı olur. İçerdiği vitamin ile mide, karaciğer, kalp ve sinirlere hastalık esnasında destek sağlar.
Cilt Hastalıkları: Kayısı yapraklarını egzama, güneş yanığı ve uyuz tedavisinde kullanabilirsiniz. Soğuk nedeniyle tahriş olan cilde de iyi geldiği bilinmektedir.
Yağ Depolanmasını Önlemek: Düşük kalorisi ve yağ içeriği ile neredeyse her diyet listesinde kullanılmaktadır. Düzenli olarak kuru kayısı tüketerek açlığınızı bastırabilir ve vücudunuz için gereken vitamin ve mineralleri bu az kalorili besinden alabilirsiniz.
Kuru Kayısının Besin Değerleri
Turuncu, şeker ilave edilmiş 100 gram kuru kayısının besin değerleri ise şöyle;
Toplam 113 kalori
Lif 4 gram
Karbonhidrat 29 gram
Protein 1 gram
A vitamini 2139 IU
C vitamini 1.4 mg
B6 vitamini 0.1 mg
Kalsiyum 15 mg
Demir 1.5 mg
Magnezyum 15 mg
Fosfor 38 mg
Potasyum 443 mg
Sodyum 3 mg
Çinko 0.2 mg
Bakır 0.1 mg
