Yaz aylarının gelmesiyle birlikte yüksek sıcaklık ve nem klima kullanımının artmasına neden olabilir. Klimayı olması gerekenden daha düşük ısıda çalıştırmak gibi klimaların yanlış kullanımı klima çarpması gibi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Grip sanıyoruz ama…
Grip, influenza ailesinden virüslerin neden olduğu; yüksek ateş, halsizlik, kas ağrıları, burun akıntısı ve boğaz ağrısı gibi şikayetlerle seyreden bir hastalık. Ülkemizde daha çok sonbahar ve kış aylarında, mevsim geçişlerinde görülse de yaz aylarında da gerek klimalar gerekse kalabalık ortamların etkisiyle gribe yakalanma riski bulunuyor. Son zamanlarda karşımıza çıkan ‘klima hastalığı’ olarak adlandırılan hastalık ise tıpta aslında Lejyoner Hastalığı olarak bilinen, başlangıç safhasında grip ile benzer bulgularla başlasa da tedavi edilmez ise hayatı tehlikeye sokabilecek sonuçlar doğurabilen bir hastalık
Klima çarpması modern yaşamın vazgeçilmez bir parçası olan klima kullanımına bağlı ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Sıcak havalarda serinlemek amacıyla kullanılan klimaların yanlış kullanımı sonucunda vücut ısısının düzenlenmesinde bazı sorunlar ortaya çıkabilir. Ortam fazla soğuk olduğunda vücut ısı değişikliklerine uyum sağlayabilmek için ekstra bir çaba sarf etmek durumunda kalır ve bu durumun neticesinde baş ağrısı, halsizlik, baş dönmesi ve vücut ısısında dengesizlik gibi semptomlar ortaya çıkabilir. Klima çarpmasının nedenlerinin doğru anlaşılması bu durumdan korunmaya yardımcı olabilir.
Klima Çarpması Nasıl Olur?
Klima çarpmasının en önemli nedenlerinden bir tanesi klimanın yanlış kullanımıdır. Klima çarpmasına neden olan başlıca faktörler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Aşırı soğutma: Normal şartlarda canlıların metabolizması ısı üretimi ve ısı kaybı arasında bir dengede çalışır. Klima çarpmasının en yaygın nedenlerinden bir tanesi klimayı olması gerekenden düşük sıcaklıklarda çalıştırmaktır. Klimalar iç mekanları serinletmek için ihtiyaca uygun kullanıldığında insanların rahatlamasını sağlayan cihazlardır. Bununla birlikte ihtiyacın ötesinde aşırı soğuk bir ortama maruz kalmak vücudun ısı dengesinin bozulmasına neden olabilir.
· Nem dengesinin bozulması: Uzun süreli klima kullanımının bir diğer olumsuz etkisi ortamın nem dengesinin bozulmasıdır. Nem dengesinin bozulmasına bağlı olarak hava kuruluğu ortaya çıkabilir. İnsan sağlığı için bulunulan ortamın nem seviyesinin belirli bir aralıkta olması önemlidir. Araştırmalar klima kullanılan ortamlarda ortalama %50 bağıl nemin olması gerektiğini belirtir. Klima kullanımıyla birlikte havadaki nem seviyesinin düşmesi ve ortamın kuruması gözlerde ve üst solunum yollarında tahrişe neden olabilir. Ek olarak uzun süreli klima kullanımı sonucunda ortamın nem dengesinin bozulması dehidrasyon (sıvı açığı) yol açabilir, buna bağlı olarak ağızda, gözlerde kuruluk, susuzluk hissi gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
· Klimanın yanlış kullanımı: Klima çarpmasının bir diğer önemli nedeni de klimanın yanlış kullanılmasıdır. Klima kullanırken klima ayarlarının ortamın ideal sıcaklık ve nem seviyesine göre ayarlanması gerekir. Ek olarak klimadan gelen havanın doğrudan vücuda yönlendirilmemesi, klimanın karşısında uzun süre durulmaması ve serinlemenin dengeli bir şekilde sağlanması da önemlidir.
· Klima temizliğinin düzenli yapılmaması: Klimanın düzenli olarak temizlenmemesi de klima çarpması riskini artırabilir. Düzenli olarak temizlenmeyen veya değiştirilmeyen filtreler iç ortam hava kalitesinin bozulmasına ve sağlık sorunlarına yol açabilir.
Klima Çarpması Belirtileri Nelerdir?
Klima çarpması belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterir. Genel belirtiler ise şöyledir:
-Baş ağrısı
-Burun akıntısı
-Yüksek ateş
-Öksürük
-Halsizlik
-Nefes darlığı
-Burun tıkanıklığı
-Kas ve eklem ağrıları
Klima Çarpması Nasıl Tedavi Edilir?
Klima çarpması için kullanılan spesifik bir tedavi yöntemi yoktur. Tedavi sürecindeki temel prensip belirtileri hafifleterek hastanın rahatlamasını sağlamaktır. “Klima çarpması nasıl geçer?” sorusunun yanıtı aşağıdaki gibidir:
-Öncelikle hastanın rahat ve serin bir ortamda dinlenmesi sağlanır. Bu noktada hastanın ortamında nem ve ısı dengesinin iyi ayarlanması önemlidir.
-Klima çarpmasının yarattığı en önemli risklerden biri de vücutta sıvı açığı oluşmasıdır. Bu sebeple klima çarpması şüphesi durumunda hasta yeterli miktarda sıvı almalıdır. Hastanın yaşadığı dehidratasyon şiddetliyse hastanın hastaneye yatması gerekebilir.
-Yüksek ateş ve baş ağrısı gibi belirtileri hafifletmek adına da ateş düşücü ve ağrı özelliğine sahip ilaçlar reçete edilebilir.
- Ilık duşla yüksek ateş gibi belirtileri hafifletilebilir.
-Klima çarpması durumunda sağlık ve dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir.
Klimanızı böyle kullanın
1. Odanızın ortalama sıcaklığını 22-25 derece arasında tutun. Çok sıcak ortamda iken klimanın ayarını birdenbire çok soğuk dereceye getirmeyin.
2. Klimanın çarpmaması için üfleme gücü orta-düşük seviyede kalsın.
3. Klimanın doğrudan rüzgarına maruz kalmayın.
4. Klimanın hava üfleyen kanallarını yüzünüze üfletmeyin.
5. Nem dengesini sağlayan bir klima tercih edin.
6. Uzun süre güneşin altında kalmak vücut direncini düşüreceğinden güneşten korunun.
7. Üst solunum yollarını temizlemek için bol bol su için.
8. Bakımı yapılmayan klima sularında bakteri üreyebildiğinden klimaların ve havalandırma sistemlerinin bakımlarını yaptırın, filtrelerini değiştirin.
9. Temizliğinden emin olmadığınız havuza girmeyin, varsa havuzunuzun ilaçlandırılması ve dezenfeksiyon çalışmalarının yapılmasına özen gösterin.
10. Sağlıklı beslenin ve egzersiz yapın.
Kaynak; /www.buyukanadoluhastanesi.com - www.medicalpark.com.tr - /www.acibadem.com.tr
