Erzincan, Türkiye’nin en etkin tektonik alanlarından birinde yer alması nedeniyle tarih boyunca birçok deprem yaşamış ve büyük yıkımlara uğramıştır. Depremlerin yanı sıra katliamlar ve farklı doğal afetlerle de sınanan Erzincan, başına gelen her acı deneyimin etkisine rağmen bugünlere dimdik bir duruşla geldi. Erzincan, her seferinde yeniden ayağa kalkarak silbaştan bir tarihi yazmaktan ise hiç bıkmadı.
Dünden bugüne Erzincan neler yaşadı?
DEPREM
Şehir, 1045 yılından bu yana toplam 36 kez depremle sınanmış, bu felaketlerden en yıkıcı olanları ise 1939 ve 1992 yıllarında gerçekleşmiştir. 1939 yılındaki büyük deprem, Erzincan'ı tamamen yerle bir etmiş ve 30-40 bin kişinin hayatını kaybetmesine yol açmıştır.
Daha yakın bir tarihte, 13 Mart 1992'de gerçekleşen depremde de 653 kişi ölmüş, 4 bine yakın kişi yaralanmış ve birçok yapı hasar görmüştür. Depremler, Erzincan halkının yaşamını derinden etkilemiş, sosyal ve kültürel yapısında önemli izler bırakmıştır. Şiirler ve türkülerle bu acıların dile getirildiği, depremin yarattığı ızdırap ve kayıpların sosyal bellekte yer bulduğu gözlemlenmekte.
RUS İŞGALİ VE ERMENİ KATLİAMI
Erzincan, sadece depremlerle değil, aynı zamanda tarih boyunca yaşadığı katliamlar ve diğer felaketlerle de sarsıldı. Erzincan I. Dünya Savaşı sırasında 1916 yılında Ruslar tarafından işgal edilmiştir ve 1918 yılına kadar bu işgal devam etmiştir. Bu süreçte bölgedeki Müslüman halk, Rus ordusu ve özellikle Ermenilerin baskılarıyla karşı karşıya kalmıştır. İşgal döneminde, çeşitli çatışmalar ve yerel nüfus üzerindeki baskılar ciddi toplumsal sorunlara yol açmış, bu durum da bölgede etnik gerilimleri artırmıştır. Bu tarihi olaylar, Erzincan ve çevresinin demografik ve sosyal yapısını derinden etkilemiştir. Özellikle Ermeni birlikleri, bölgedeki sivil Müslümanlara yönelik gerçekleştirdikleri katliamlarla büyük bir travma yaratmıştır.
BAŞBAĞLAR
31 Temmuz 1993'te Kemaliye ilçesine bağlı Başbağlar köyünde PKK'lı teröristler tarafından gerçekleştirilen saldırıda 33 sivil katledildi. Bu olay, Cumhuriyet tarihinin en büyük sivil katliamlarından biri olarak kayıtlara geçmiştir.
Maden Felaketi (Toprak Kayması)
Son yıllarda Erzincan, altın madenciliği nedeniyle de sorunlarla karşı karşıya kalmıştır. Toprak kaymaları ve çevresel problemler, hem doğal hem de insani bir felaketin eşiğine gelindiğini göstermektedir. Ancak Erzincan halkı, bu zorlu süreçte dayanışma içinde çözümler aramaktadır.
Erzincan’ın yaşadığı tüm bu felaketler, şehrin tarihine derin izler bırakmış ve halkının dayanıklılığını sınamıştır. Yeniliklere her daim açık olan Erzincan, gelecekte bu zorluklara rağmen daha güzel günlere ulaşma umudu taşıyor.
