Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Dışişleri Komisyonları Başkanları 1. Toplantısı, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleştirildi. Azerbaycan Milli Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Samed Seyidov’un ev sahipliğinde düzenlenen toplantıya TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Fuat Oktay, TÜRKPA Genel Sekreteri Mehmet Süreyya Er, Kazakistan Parlamentosu Uluslararası Meselelere, Savunma ve Güvenlik Komisyonu Başkan Yardımcısı Aydos Sarım, Kırgızistan Keneşi Uluslararası Meselelere, Savunma, Güvenlik ve Migrasyon Komisyonu Başkanı Leyla Lurova, Özbekistan Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Dilorom Favziyeva, KKTC Dışişleri Komisyonu Başkanı Yasemin Öztürk ile Macaristan Parlamentosu temsilcisi Sandor Kovacs katıldı.
“Zengezur ulaştırma hattının da en kısa zamanda hayata geçirilmesini son derece önemli görüyoruz”
Toplantıda konuşan TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Oktay, Türk dünyasının bağlarının güçlendirilmesi ve gelecek nesillere aktarılmasının en önemli görevleri arasında olduğunu belirterek, “Son dönemde ortaya çıkan küresel sınavlarla mücadelemizde en önemli gücümüz Türk dünyasının birlik ve beraberliğidir, dayanışmasıdır. Ermenistan tarafından uzun yıllardır işgal altında tutulan 4 yerleşim yerinin de yine nihayet Azerbaycan’a iadesi konusunda varılan mutabakatı memnuniyetle karşılıyor, Azerbaycanlı kardeşlerimizi tebrik ediyoruz” dedi.
Nahçıvan’ı Azerbaycan’ın batı bölgelerine bağlayacak Zengezur ulaştırma hattının da en kısa zamanda hayata geçirilmesini son derece önemli gördüklerini belirten Oktay, “Hattın açılması Türkiye’yi ata yurdumuz olan Orta Asya’ya bağlayacak ve Türk coğrafyasının bütünlüğünü tesis edecektir. Bu sürecin başarıyla tamamlanması için Türk dünyası olarak Azerbaycan’a desteğimizi sürdürüyoruz” diye konuştu.
“İsrail’in saldırgan tutumu karşısında olduğumuzu açıkça ortaya koymalıyız”
Filistin’de 7 Ekim’den bu yana dünyanın gözü önünde eşi benzeri görülmemiş bir insanlık dramı ve katliamı yaşandığını vurgulayan Oktay, “Okullar, hastaneler ve ibadethaneler zalimce bombalanıyor. Sivillere, kadınlara ve çocuklara yönelik saldırılara ve katliamlara göz yummak mümkün değildir. Hayatını kaybedenlerin sayısının 34 bini aştığı, yaralıların sayısının 80 bini aştığı bir durumdan bahsediyoruz. Açlığın, yokluğun ve her türlü insani yardımın neredeyse lüks sayıldığı bir katliam ortamından bahsediyoruz. Bu noktada Türk dünyası olarak sergileyeceği ortak duruş, uluslararası topluma da örnek teşkil edecektir. Derhal kalıcı bir ateşkesin tesisi ve Gazze’ye engelsiz insani yardım tedariği için tüm diplomatik imkanlardan istifade edilmelidir. İsrail’in krizin daha da yayılmasına sebep olacak saldırgan tutumu karşısında olduğumuzu açıkça ortaya koymalıyız” ifadelerini kullandı.
“Coğrafyamıza ilgi giderek artıyor”
Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerinin refahı ve istikrarının bölgesel ve küresel barışa da katkı sağlayacağını ifade eden Oktay, “Kadim coğrafyamız önemli bir ekonomik potansiyel barındırmaktadır. Türk Devletleri Teşkilatı’nın gelişmesine ve kurumsallaşmasına paralel olarak dünyanın da coğrafyamıza ilgisi giderek artıyor. Rusya, Ukrayna krizi, Afganistan’daki gelişmeler, Çin’in yükselişi ve bu çerçevede ortaya çıkan Batı ve Doğu arasındaki rekabetin artışı, yeni ticaret yolları arayışları ve Orta Koridor’un artan önemi coğrafyamızın dünya siyasetindeki yerini güçlendiriyor” şeklinde konuştu.
TDT’nin 2040 vizyonuna değinen Oktay, “2040 vizyonumuza uyumlu olacak şekilde Türk Devletleri Teşkilatı bünyesinde aramızdaki güveni ve siyasi dayanışmayı güçlendirmek, ekonomik ve sektörel işbirliğimizi artırmak, ortak etki ve gücümüzden faydalanarak dış aktörlerle işbirliği geliştirebilmek, ekonomik entegrasyonun hızlandırılması ve halklarımızın sosyal standartlarının yükseltilmesi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz” dedi.
“Türkiye’de bir çalışma toplantısına davet ediyoruz”
TDT Dışişleri Komisyonları Başkanları Toplantısı’nın Türk Devletleri Teşkilatı içerisinde kurumsal hale getirilmesi gerektiğine inandığını belirten Oktay, “Biz Türkiye olarak bu konudaki hazırlık çalışmalarını üstlenmeye hazırız, talibiz. Bunun yanında Dışişleri Komisyonları olarak Türkiye, Türk Devletleri Teşkilatı çerçevesinde başlattığımız işbirliği süreçlerinin her bir TDT üyesinin iç hukukunda gerektirdiği düzenlemeleri daha hızlı takip etmemiz ve sonuçlandırmamız da mümkün olabilecektir. Bu çerçevede Türk Devletleri Teşkilatı Dışişleri Komisyonları Başkanları sürecinin 2040 vizyonunda kayıtlı hedeflerimize azami katkıyı sağlayacak bir yapıya kavuşturulmasını temin edecek çalışma esasları ve faaliyetleri gibi konuların karara bağlanmasını sağlamak üzere sizleri sonbahar aylarında Türkiye’de bir çalışma toplantısına davet ediyoruz” diye konuştu.
