Evet, bazı bitkilerin çaylarını içerek rahatlayabilir, stresi azaltabilir hatta derin bir uyku çekebilirsiniz. Strese karşı çay içmek kulağa hoş geliyor.

Stres, adeta her yetişkin insanın yaşadığı kronik bir sorun. Şehir hayatının dayattığı konforun bir bedeli var. Pek çok klinik psikoloji araştırması da bunu söylüyor. Evet, geçmişin doğada sürdürülen yaşamı çok zahmetliydi ama bir şekilde koşullar, stres denilen durumu tecrübe etmeyi engelliyordu. Stressiz bir yaşam, pek çok insanın hayalini kurduğu bir durum. Bu mutluluk halini de genellikle idealize edilmiş formlarda hayal ediyoruz. Şöyle bir ev olursa, böyle bir yerde yaşarsam, şu arabaya sahip olur ve şöyle bir işim olursa gibi. Oysa stres, temelde koşullarla direkt ilişkili değil. Daha çok koşullara bakış açısı ile ilişkili. Bir durum bir kişide yoğun stres nedeni olurken diğeri için olmuyor. Buna rağmen özellikle kentlerde yaşayan insanların hemen hepsi az ya da çok stres yaşıyor. Stresle başa çıkmanın farklı yolları var ama günün yorgunluğunu atmak ve rahatlamak üzere stres çayları da çok iyi fikir. Peki, stres azaltıcı bitki çayları ve etkileri hakkında neleri öğrenmek gerek? Konumuz; stres azaltıcı bitki çayları ve etkileri.

STRES NEDİR VE NASIL AZALTILIR?

Stres, bir tepki şeklidir ve insanı yorar. Genellikle kişinin zorlandığı durumlarda ortaya çıkar. Tehlikede hissetmek, korkmak, endişe duymak, sınırlarının ihlal edildiğini hissetmek de bu ruh haline neden olur. Bedensel, duygusal, düşünsel ve davranışsal belirtileri olabilir. Stresi azaltmak için aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz:

Çocuklarda boy artışı için en etkili besin hangisi? Çocuklarda boy artışı için en etkili besin hangisi?
  • Dinlenmek
  • Ilık bir duş almak
  • Kişisel bakıma odaklanmak, kendi ile ilgilenmek
  • Egzersiz yapmak ya da yürüyüşe çıkmak
  • Sosyal bir aktivitede bulunmak
  • Kitap okumak
  • Günlük tutmak
  • Resim yapmak, mandala kitabı alıp boyama yapmak, el işi ve hobilerle ilgilenmek
  • Su içmek
  • Rahatlatıcı bitki çayları içmek
  • Rahatlatıcı bir müzik dinlemek

BİTKİ ÇAYLARININ ETKİLERİ

Bitkiler, dünya var olduğundan beri doğada farklı amaçlarla varlar. Zehirli bitkiler, şifalı bitkiler, aromatik bitkiler, keyif verici ve uyarıcı bitkiler, besin değeri olan bitkiler, süs bitkileri gibi kategorize edilen milyonlarca çeşit söz konusu. İnsanlar, onlardan faydalanmayı öğrendikçe de kadim ilaçlar, tedaviler ortaya çıkmış. Günümüzde bazı bitkileri kurutup çaylarını yapıyoruz. Bu şekilde etken maddeleri ortaya çıkıyor. Bitki çaylarının içindeki etken maddelerin sıcak su ile ortaya çıkmaları onları kullanışlı hale getiriyor. Şifalı çaylar da bu şekilde gündelik yaşama değer katıyor. Örneğin kantaron çayı mide ağrılarına, civanperçemi regli ağrısına, papatya çayı baş ağrısına, melisa çayı uykusuzluğa, nane çayı iç sıkıntısına iyi geliyor. Onların etkilerini sentetik ilaçlarla karıştırmamak da çok önemli. Sentetik ilaçlar belirli denenmiş formüllerle geliştirildiği için çok daha güçlü etkilere sahiptir. Hatta genellikle yarattıkları etkiler, ölçülebilir haldedir. Örneğin yetişkin bir kadının x ilacı aldığında kaç dakika içinde etkisi göreceği bellidir ancak bitkiler, doğal formdaki ürünlerdir ve etkili bu kadar güçlü değildir. Diğer yandan ilaçlar kadar ölçülebilir etkileri de olmaz. Örneğin melisa çayı bir kişide direk uyku hissi verirken diğerinde vermeyebilir. Peki, stres azaltıcı bitki çaylarının etkileri nasıl oluyor ve strese iyi gelen bitki çayları hangileri?

STRES AZALTICI BİTKİ ÇAYI ÇEŞİTLERİ

Stresi geçiren bitki çayları arayışında bazı bitkilerin etken maddelerindeki rahatlatıcı etki öne çıkıyor. Droger yani bitkilerden ham ilaç yapan uzmanlar ki bu işin bir okulu da var, bitki özlerini doğru yöntemlerle kullanmayı biliyor. Sedatif etki veren etken maddeye sahip bitkilerin çoğu, rahatlatıcıdır. Bunları aşağıdaki gibi listeleyebiliriz?

RAHATLATICI BİTKİ ÇAYLARI LİSTESİ

Aşağıda sıraladığımız çaylar rahatlatıcı etkiye sahiptir. Aynı zamanda uykunuzu getirebilirler. Dinlendirici, rahatlatıcı etkileri ile öne çıkarlar. 

  • Papatya çayı
  • Melisa çayı
  • Adaçayı çayı
  • Biberiye çayı
  • Sarı Kantaron çayı
  • Kediotu çayı
  • Melek Otu çayı
  • Karanfil çayı

BİTKİ ÇAYLARI NASIL ETKİ EDER?

Bitkilerin bazıları sedafittir. Yani etken maddeleri rahatlatıcı bir etkiye sahiptir. Anca bu, kenevir, haşhaş, tütün gibi keyif verici ve uyarıcı bitkilerin etkisi ile karıştırılmamalı. Sedatif bitkiler, kurutularak çayları demlendiğinde etki gösterirler. Sürekli (her gün) tüketirseniz etkileri azalır. Bitkiyi doğrudan kaynatırsanız yine etkisi daha az olur. Aslında bitki çaylarının nasıl etki ettiğini anlamak için onları tüketirken dikkat edilmesi gerekenleri bilmek gerekir. Bu konuya da detaylı olarak bakalım. 

BİTKİ ÇAYI TÜKETİRKEN NELERE DİKKAT ETMELİ?

Bitki çayı tüketirken bazı detayları dikkate alarak daha verimli bir şekilde sonuç elde edebilirsiniz. Bunları özetleyelim:

  • KAYNATMAYIN / PİŞİRMEYİN!

Bitkilerin etken maddelerini açığa çıkarmanın iki yolu vardır. Bunlardan ilki distilasyondur. Yani çok zahmetli bir şekilde bitkiyi distile ederek yağını elde edersiniz. Karanfil yağı, gül yağı, nane yağı gibi ürünler böyle üretilir. Bitkilerin etken maddelerini açığa çıkarmanın bir diğer yolu da demlemektir. Demleme yöntemi bitkiyi yakmaz ve içindeki etken maddeyi öldürmez ama onu etkili bir şekilde açığa çıkarır. Bu nedenle bitkileri bir cezve içinde kaynatmak ya da pişirmek, etken maddeleri öldürecektir. Yapmanız gereken şey, kaynamış ve 10 saniye beklemiş sıcak suyu kuru bitki üzerine döküp kapağını kapatmaktır. 

  • DEMLEMEDEN ÖNCE YIKAMAK

Eğer poşet çay değil de kuru bitki şeklinde ürün satın almış iseniz bunları soğuk su ile hafifçe yıkamanız tozunu atmak için önerilir ancak yıkadıktan sonra bekletmemelisiniz. Yıkadığınız su da kesinlikle soğuk olmalı. 

  • KAPAĞI KAPATIN!

Çayı demlediğiniz zaman buharı ile de etken madde dışarı çıkacaktır. Bunu önlemek için sıcak suyu bitkinin üzerine döktükten hemen sonra kapağı kapatın. Sıcak buhar içerde kalsın. 

  • KARIŞIM YAPMAYIN!

Çoğu insan bitki çaylarından karışım yapmak ister ancak farklı etken maddeleri bir araya gelerek zararlı etken maddeler ortaya çıkarabilir. Diğer yandan bir bitkinin etken maddesi diğerinin özelliğini yok edebilir. Bu nedenle karışım yerine satın aldığınız kuru bitkileri ya da poşet çayları tek başına demleyerek tüketin. Örneğin siyah çaydaki tanen uyarıcıdır ancak siyah çay, melisa çağındaki sedatif madde ile yan yana geldiğinde birbirini etkisiz hale getirebilirler. 

  • ŞEKER KULLANMAYIN!

Toz şeker, küp şeker ya da esmer şeker, kimyasal olarak üretilir. İşlemden geçmiş olan şeker, bitkinin etken maddesini bozabilir. Bu nedenle tat için bal gibi doğal tatlandırıcıları tercih edin. Zaten şeker, strese de iyi gelmez:)

Rahatlatıcı saatler için atalarımızdan kalma kadim bitki çaylarını deneyin. Bu amaçla bitki çayı siparişi vermek üzere Hepsiburada üzerinden ilerleyebilirsiniz. -Hepsiburada-

Editör: Saliha Kara