Baharla birlikte yaz boyunca balkonumuzu, bahçelerimizi, gönlümüzü, gözümüzü şenlendiren çiçeklerimiz yavaş yavaş solmaya döndü. Peki yok mudur bunun bir çaresi? En azından evimizde, bahçemizde, balkonumuzda büyütüp bugünlere getirdiğimiz güzelim bitkileri ilk soğuklarla, ilk yağmurlarla kaybetmemek mümkün mü?
Gelin hep birlikte elimizden gelenin en iyisini yapalım, bitkilerimizin ömrüne ömür katalım. Soğuktan hemencecik boyunlarını bükmelerine, yapraklarını dökmelerine elimizden geldiğince engel olalım.
Çünkü doğa, biz ona değer verdikçe, verdiğimiz değeri misliyle geri vermeye hazır!
Bitkilerinize rahat bir nefes aldırmak için toprak temizliği yapabilirsiniz
Saksı ve toprak değişimi birçok bitki için sıkça tekrarlanmaması gereken bir durum aslında. Ama neredeyse ilkbahardan beri pek temizlemediğiniz toprağı ve saksıyı temizlemek için sonbahar biçilmiş kaftan.
Öncelikle bitkinizi, kökleri zedelenmeyecek ve zarar görmeyecek şekilde saksıdan çıkarın. Ardından saksıdaki toprağın üzerindeki kuru yaprakları, kopmuş dalları ve diğer yabancı maddeleri temizleyin. Sonrasında ise saksıdaki toprağı ayrı bir kaba aktarın ve yeniden saksıya geçirmeden önce mutlaka bir elekten geçirerek içindeki yabancı maddelerin uzaklaşmasını sağlayın. Sonrasında her zaman yaptığınız gibi saksıya toprağı koyun ve bitkinizi ekin. Dilerseniz toprağı temizlemek yerine aynı cins yeni bir toprak da kullanabilirsiniz. İşte bu kadar!
Toprağı temizlerken saksıları göz ardı etmek olmaz, gerekli görüyorsanız saksıları yenileyebilirsiniz
Bitkinizi yetiştirdiğiniz saksıları sonbahar aylarında yeniden gözden geçirmekte fayda var. Hazır toprağı temizlemek için saksıları boşaltmışken şöyle bir içinden dışına her yerini incelemek oldukça az vaktinizi alacak. Özellikle toprak, seramik, porselen gibi malzemelerle hazırlanan kaplar kullanıyorsanız hem düzenli sulama, hem toprağın aylardır havasız kalmış olması hem de bitkinin gitgide büyümesi nedeniyle saksılarınız büyük tahribata uğramış olabilir, bu da bitkilerinizin sağlıksız bir ortamda büyümeye çalıştıkları anlamına gelebilir.
Bu nedenle eğer yetiştirdiğiniz bitki türü uygunsa mutlaka saksılarda yenilemeye gitmeli, bitkiniz hala büyümeye devam ediyorsa daha büyük saksılar tercih etmelisiniz.
Bitkilerinizi budayarak ömürlerini uzatabilirsiniz
Aylardır öylece duran saksılar yenilendi, toprak şöyle bir temizlendi, havalandı. Sıra geldi bir başka müdahaleye. Tıpkı toprağın üzerinden topladığınız kuru yapraklar gibi bitkinin üzerindeki kuru yaprakları, ezilmiş, kırılmış, hasar görmüş dalları da bir güzel temizlemelisiniz. Aksi halde bitki bu gereksiz yüklerinden dolayı hayatta kalmakta daha da zorlanır ve onunla dilediğiniz kadar vakit geçiremeden vedalaşmak zorunda kalabilirsiniz.
Yalnız dikkat, budama öyle sık sık değil yılda 1 kez yapılmalı. Hatta bazı bitkiler budama gerektirmez, aklınızda bulunsun. Bitkinizi budayıp budamamanız gerektiğine karar veremiyorsanız konunun uzmanlarından yardım aldıktan sonra sonbahar hazırlıklarına başlayabilirsiniz.
Bitkinin köklerini çetin kış şartlarından korumak için gübrelerden ve farklı toprak türlerinden yardım alabilirsiniz
Malumunuz önümüz kış, hazırlıklı olmaya şimdiden başlamalı. Bitkinin köklerinin soğuktan zarar görmesini engellemek için saksıdaki toprağın cinsini değiştirerek torf olarak bilinen daha besleyici toprak türünü deneyebilir, organik gübre ya da kompostlardan destek alabilirsiniz.
Tek yıllık bitkilerinizin tohumlarını bir kenara ayırabilir, seneye değerlendirebilirsiniz
Sonbahar, bitkilerinize en verimlisinden bir "Hoşça kal" deme zamanıdır aynı zamanda. Çünkü evimizde yetiştirdiğimiz bazı meyve ve sebzeler ne yazık ki tek yıllık hatta tek mevsimlik. İşte o güzelim bitkiler için en doğru tohum toplama zamanıysa bu aylar. Aman diyelim, geç kalmayın üzülürsünüz.
Sulama zamanlarını ve miktarlarını yeniden düzenleyebilirsiniz
Malumunuz havalar yavaş yavaş soğumaya başladı, hal böyle olunca toprağın su ihtiyacı da değişmeye başladı. Bu nedenle yazın en kurak günlerinde yaptığınız gibi sık ve bol sulamalardan artık vazgeçebilir, toprağı her zaman nemli kalacak kadar sulamakla yetinebilirsiniz. Aksi halde yapacağınız fazla sulama bitki köklerinin çürümesine neden olabilir, aman diyelim.
Bu aylarda yeni bitkiler de yetiştirmeye başlayabilirsiniz
Sonbaharda hala toprak bitki ekimi için yeterince ılık olduğundan ve kolay kolay da soğumadığından yeni bitkiler ekmeyi ya da dikmeyi de düşünebilirsiniz. Eğer bitkileriniz artık hayatta değilse, ya da gülden soğana kadar birçok farklı bitkiye sahip olmak istiyorsanız bu ayları değerlendirebilirsiniz.
Çünkü ılık toprak, bitkinin köklerinin bulunduğu saksıya kolayca adapte olmasını sağlar, bu mevsimde ektiğiniz ya da diktiğiniz bitkilerin çiçeklerine ya da meyvesine-sebzesine ilkbaharda kavuşabilirsiniz.
Boyunlarını bükmeye başlayan çiçekleriniz için bu yöntemlerde doping etkisi yapacaktır
Bitkilerinizin olabildiğince dik ve bol çiçekli kalmasını istiyorsanız, ömrünü uzatmak ve beslenmelerini sağlamak için birbirinden farklı yöntemler kullanabilirsiniz. Haşlanmış yumurta suyu, sebze suyu, doğal gübre çayı ya da yosun yardım alabileceğiniz bazı destekçilerinizden olacak.
Önemli bir not: Anlattığımız bu yöntemler sonbaharda yapılan genel bitki bakımı prosedürlerinden olsa da her bitkinin özel bakım yöntemleri de vardır unutmayın. Eğer hassas olduğunu düşündüğünüz, bakımı zor ya da farklı bitkiler yetiştiriyorsanız konuyla ilgili çiçekçinizden ya da konunun uzmanı başka birinden bitkinize özel bilgiler edinebilirsiniz. –yemek-
