Hem erkek hem kadınlarda meydana gelebilen saçkıran önemli bir sağlık sorunudur. Görüntüsüne önem veren kişilerde psikolojik çöküntüye dahi sebep olan saçkıran nedir, neden olur, tedavi yöntemleri nelerdir? Bu soruların cevaplarını sizlerle paylaşacağız.
Saçkıran Nedir?
Alopesi areata veya saçkıran; saçlı deride demir para büyüklüğündeki belirli yerlerde veya saçlı derinin tamamında görülebilen ve tutulan bölgede saç dökülmesiyle sonuçlanan otoimmün bir deri hastalığıdır. Temel olarak vücudun kendi bağışıklık sisteminin saç kökündeki foliküllere saldırması sonucu gelişen alopesi areata; ilk başta oldukça sınırlı bir bölgede gelişebildiğinden fark edilmesi güç bir sağlık sorunudur.
Ataklar hâlinde tutulan bölgelerin çoğalmasıyla, ayrı ayrı etkilenen alanlar uzun dönemde birleşip geniş saçsız alanlar ortaya çıkabilir. Bu durum tüm saçlı deride de ortaya çıkabilir ve alopesi totalis adı verilen, tüm saçın kaybı görülebilir. Alopesi universalis türünde ise yüzdeki kaş, kirpik ve sakal gibi kıl kökleri de etkilenir. Hastalık, ataklar hâlinde saç kaybı ve saçların geri uzaması şeklinde uzun dönem devamlılık gösterir. Bulaşıcı değildir.
Saçkıran Neden Olur?
Alopesi areatanın tam olarak neden geliştiği bilinmemektedir. Araştırmalar, vücudun bağışıklık sisteminin saç köklerini yabancı olarak algılayıp saldırmasının hastalık gelişiminde etkili olduğunu göstermiştir. Saç köklerinin zarar görmesi sonucunda tutulan bölgede saç kaybı yaşanırken, iyileşme dönemine kadar yeni saçların uzaması engellenir.
Bununla birlikte, klinik çalışmalarda saçkıran hastalığının başka sağlık sorunlarıyla birlikte ortaya çıkabildiği de gözlemlenmiştir. Tip 1 diyabet, eklem romatizması gibi otoimmün kökenli hastalıkların seyrinde alopesi areataya rastlanmıştır. Alopesi areatanın aynı zamanda genetik özellik gösterebildiği, ailesinde saçkıran hastalığı olan kişilerde de benzer rahatsızlığın meydana gelebileceği de tespit edilmiştir.
Saçkıran Belirtileri Nelerdir?
Saçkıran hastalığının temel klinik semptomu; kişiden kişiye şiddeti, sıklığı ve süresi değişkenlik gösteren saç kaybıdır. Bazı hastalarda küçük alanlarda saç kaybı görülebilirken, bazı hastalarda ise birleşme eğiliminde olan geniş alanlar hâlinde, çok miktarda saç kaybı meydana gelebilir. Saç kayıpları ataklar hâlinde yaşanabildiğinden saçlar, dökülme dönemleri arasında geri uzayabilir.
Hastalığın başlangıç dönemlerinde, özellikle başın arka kısmında yaşanan ufak saç kayıpları, sabah uyanıldığında yastıkta bulunan saç tutamları ile fark edilebilir. Ufak kayıplarda tutulan bölgenin belirlenmesi zor olabilir ve hastalık tanısı bu nedenle gecikebilir. Ancak, saçkıran hastalığı tanısının kesinleşmesi için saç kaybı bulgusu tek başına yeterli değildir; başka sağlık sorunlarının seyrinde de saç kayıpları izlenebilir. Bu nedenle tanının uzman bir hekim tarafından, ayrıntılı bir değerlendirme sonrası konulması gereklidir.
Saçkıran Tanısı Nasıl Konur?
Saçkıran tanısı, genellikle klinik muayene sonrası bulgulara dayanılarak konulabilir. Bununla birlikte, saç dökülmesine neden olabilecek diğer bazı mantar enfeksiyonların elenmesi adına saç köklerinden biyopsi yapılması kararı verilebilir. Demir eksikliği, hormonal kökenli hastalıklar, bazı romatolojik hastalıklar gibi sağlık problemlerinden kaynaklı saç kayıplarını ekarte etmek amacıyla çeşitli kan testlerine de başvurulabilir. Yapılan tetkikler sonucunda farklı otoimmün kökenli sağlık sorunlarının varlığı tespit edilirse, tanıda saçkıran hastalığı daha ağır basar.
Saçkıran Tedavisinde Neler Yapılır?
Mevcut klinik yaklaşımda saçkıran hastalığının kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Hastalığın kontrol altına alınması ve saç kaybının önlenerek saç uzamasının desteklenmesi adına çeşitli ilaç tedavilerinden ve yaşam tarzı değişikliklerinden yararlanılır.
Bu doğrultuda; ilaç tedavisi olarak saçlı deriye uygulanan kortikosteroid veya bağışıklığı baskılayıcı (immünsüpresif) ajanlar, cilt reaksiyonunu kontrol altına almada etkilidir ve saç büyümesini başlatır. Daha şiddetli hastalık formlarında, saçlı deri içine steroid enjeksiyonu yapılması veya ağızdan kortikosteroid veya immünsüpresif ilaç alımı gündeme gelebilir. Dermatolojik fototerapi de tedavide kullanılan bir diğer yöntemdir.
Stres ve kaygı gibi psikolojik durumlar hastalığı şiddetlendirebileceği için bu gibi duygudurumların yönetilmesinde yardım alınması önerilir. Ayrıca, saç kaybı yaşanan bölgelerde cilt dış etkenlere karşı daha savunmasız kalacağı için şapka, peruk ve güneş gözlüğü gibi koruyucu araçların kullanılması önerilir.
Demir, çinko, biyotin, A vitamini gibi vücut için gerekli vitamin ve minerallerin yeterli miktarda alınması, otoimmün reaksiyonların azaltılması adına antioksidan yönünden zengin besinler tüketilmesi, düzenli egzersiz yapılması, sigara ve alkol tüketimine son verilmesi, saç büyümesini destekleyen aloe vera, argan yağı, badem yağı gibi takviye ürünlerin kullanılması da hastalık semptomlarının hafifletilmesi adına alınabilecek günlük yaşam tedbirlerinden bazılarıdır.
Saçkıran Doğal Tedavi Yöntemleri
Saç kıran hastalığında tıbbi tedavi yollarının yanı sıra doğal tedavi yöntemleri de merak edilir. Bu yüzden saçkıran evde nasıl tedavi edilir? sorusu, saçkıran hastalığı ile mücadele eden kişilerin en çok araştırıldığı konulardan biridir. Saçkıran için evde bitkisel ürünlerden kremler yapılarak tedavi uygulanabilir.
Evde Saçkıran Doğal Tedavi Yolları
Evde saç kıranın iyileşmesi için uygulanan doğal tedavi yolları şunlardır:
• Sarımsak: Saçkıran tedavisinde ilk akla gelen doğal tedavi yöntemi sarımsaktır. Sarımsak saçkıran tedavisinde direkt olarak dökülmenin meydana geldiği bölgeye sürülmektedir. Bunu yanı sıra ezilen sarımsak zeytinyağı ile ezilerek de saçkıranın gerçekleştiği bölgeye sürülür. Bu uygulama gece uyumadan önce yapılır ve sabaha kadar bekledikten sonra durulanır. Uygulamanın süresi önemlidir. En fazla 2 hafta uygulanması önerilen bu doğal yöntem hafta 2 ya da 3 kez yapılmalıdır.
• Hindistan cevizi yağı: Doğal hindistan cevizi yağı ile saçkıranın olduğu bölgeye 1 hafta boyunca masaj yapılması, dökülen bölgede yeniden saç çıkmasına yardımcı olabilir.
• Pek çok cilt hastalığına iyi gelen aloe vera jeli saç kırana da iyi gelir.
• Antioksidan ve C vitamini deposu olan greyfurt meyvesinin ılık su ile karıştırılarak saçkıran olan bölgeye sürülmesi yeniden saç çıkmasında yardımcı olabilir.
• Zerdeçal: Alternatif tıbbın vazgeçilmezi olan zerdaçal saçkıran için de oldukça faydalıdır. Zerdeçal kökünü ezdikten sonra zerdeçal yağı ile karıştırın ve az su ile karıştırın. Ardından saçkıranlı bölgeye sürerek 20 dakika bekletin ve sabunlu su ile temizleyin. Zerdeçal kürünü günde iki kere yeniden saç çıkana kadar uygulayabilirsiniz.
• Limon otu yaprağı: Limon otu yapraklarını ezerek elde ettiğiniz macun kıvamındaki içeriği saçkıranlı bölgeye direkt olarak sürebilirsiniz.
• Tuz: Tuz da saçkıran için uygulanan bitkisel tedavi yöntemlerinden biridir. Bunun için sıcak su içerisine bir miktar tuzu döktükten sonra pamuk ile ihtiyaç duyulan bölgeye bu tuzlu suyu sürebilirsiniz. Yaklaşık 20 dakika bekledikten sonra bölgeyi ılık su ile temizleyebilirsiniz.
Sarımsak Saçkıran Tedavisi İçin Faydalı Mı?
Sarımsak saçkıran için faydalı bitkisel tedavi yöntemlerinden biridir. Bu yüzden sarımsağı ezerek zeytinyağı ile karıştırdıktan sonra saçkıran oluşan bölgeye sürebilirsiniz.
Bıttım sabunu saçkıran için faydalı mı?
Doğal içerikli bıttım sabunu saça faydaları çok fazladır. Bıttım sabunu saça zararı var mı saç çıkarır mı?
Bıttım sabunu saça faydaları saymakla bitmez. Özellikle hem erkekler hem de kadınlar saç dökülmesi sorununun sıklıkla yaşarlar. Bıttım sabunu düzenli kullanıldığında saçların dökülmesini durdurur zaman içerisinde güçlü ve sağlıklı saçlara sahip olunmasını sağlar. Tamamen doğal içeriğe sahip olan bıttım sabununu kullanırken kimyasal ürünlerin kullanımından kaçınılması gerekir. Aksi taktirde faydası yeteri kadar görülmeyebilir.
Uzmanlar bıttım sabununu düzenli kullanan kişilerin saç beyazlamasına fayda sağladığını belirtmektedir. Bıttım sabunu beyaz saçları azalttığı gibi grileşmelerin de eski görünümlerine dönmesini sağlamaktadır. Ancak sabunun sık sık ve düzenli kullanımı gerekmektedir.
Bıttım sabunu doğal bir antiseptik olup mikrop ve bakterileri önlediği için saçın arınmasını sağlar. Özellikle saç derisinde oluşan yağ, kir ve gözenek tıkanmalarını giderir. Saçları kökten uca besleyerek canlılık kazandırır.
Saçların kepeklenmesini engelleyen bıttım sabunu saç derisini açar. Bıttım sabunu saçlar için doğal temizleyicidir. Saçları temizlerken sağlıklı uzamasına da yardımcı olur.
Bıttım sabunu saç döker mi diye tedirgin olanlara tersine bıttım sabununun saçların dökülmesini durdurma özelliği olduğunu söyleyebiliriz. Yaklaşık bir sene içinde düzenli olarak haftada iki gün bıttım sabunuyla saçlarını yıkayan kişilerin artık saç dökülmesi problemi yaşamadığını göreceksiniz.
Öncelikle bir uzmana başvurmanızda çok büyük fayda olacağını da belirtelim. Bazı saç köklerinin canlı olup olmadığının teşhis edilmesi uygulanan yöntemlerin fayda edip etmeyeceği ile yakından ilgilidir.
