Gıda zehirlenmeleri sadece dışarıda bilmediğimiz ortamlarda hazırlanan yemeklerden dolayı değil, evde pişirdiğimiz gıdalarda da yanlış saklama ve tüketim alışkanlıklarından dolayı sık sık yaşanan bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle tek öğünden fazla pişirilen yemeklerin sonrasında tüketilirken dikkat edilmesi noktasında BHT CLINIC İstanbul Tema Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Biriminden Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu uyarılarda bulundu. Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Gıda zehirlenmesinin önüne geçmek için en ideal yöntem, yemekleri tek öğünde bitirebilecek kadar pişirmek. Fakat geriye yemek kaldıysa da onu da oda sıcaklığında 1 saatten fazla bırakmamalıyız” dedi.
Oda sıcaklığında en fazla 1 saat kalmalı
Sıcak havaların da gıda zehirlenmelerini her zaman arttırdığını söyleyen Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Sıcak havalar, besin zehirlenmeleri ve enfeksiyonları açısından risk faktörüdür. Çünkü sıcak havalarla birlikte gıdalara bulaşmış olan bakteriler, rahatlıkla çoğalmakta ve daha sonra bu gıdaların tüketilmesi sonucunda da kişilerde enfeksiyon oluşturmaktadır. Bu da gıda zehirlenmesine sebep olmaktadır. Bu yüzden her zaman öncelikle en ideali gıdayı tüketebileceğimiz kadar pişirmek ve o öğünde bitirmek. Gıdanın fazla bir miktarda üretilip daha sonra bir miktarının tüketilip diğer kısmın saklanmasını önermiyoruz. Ancak ola ki fazla miktarda yemek ürettiysek ve saklayıp bir sonraki öğünlerde yemek durumunda isek bu durumda yapmamız gereken gıdayı tükettikten sonra kalan kısmını hızlıca oda ısısında bekletmeden buzdolabına koymamız gerekir. Oda ısınında özellikle 1 saatten sonra dış ortamlardaki mikropların bu gıdalara bulaşabileceğini aklımızda bulundurmamız gerekir. Özellikle yumurta, et, tavuk, balık gibi gıdaların oda havasında beklememesi çok önemlidir” dedi.
Tekrar ısıtma değil, pişirme yapılmalı
Kalan yemekleri tüketmeden önce sadece ısıtma işleminin yeterli olmayacağını da hatırlatan Prof. Dr. Şerefhanoğlu, “Fazla miktarda olan yemeğinizi hızlıca buzdolabına kaldırmalı, fakat ertesi gün tüketmeden önce de sadece ısıtma değil tekrar yüksek sıcaklıkta pişirme uygulaması yapılmalıdır” şeklinde konuştu.
Piknik için hazırlanan yemeklere ve pişmiş ve pişmemiş yemeklerin temasına dikkat edilmeli
Bir diğer gıda zehirlenmesine sebep olan konunun ise yaz aylarında gidilen piknik öncesi hazırlanan yemekler olduğunu da aktaran Prof. Dr. Şerefhanoğlu, “Piknik yerlerine gidiliyor ise, kolaylıkla mikrop kapan veya kolaylıkla bakterilerle kontemine olup besin zehirlenmesine yol açan gıdaların öncesinde evde hazırlanmaması gerekiyor. Örneğin, kremalar, kremalı salatalar, rus salatası gibi ürünler evde değil piknik alanına gidince hazırlanıp çok bekletilmeden tüketilmelidir. Besin zehirlenmesinin önlenmesi adına bir diğer yöntem ise, mutlaka pişmiş gıdalar ile pişmemiş gıdaların birbirine temas etmemesi gerekir. Çünkü gıdayı pişirdiğiniz zaman içindeki mikropları öldürmüş olursunuz. Ancak eğer o gıda pişmemiş bir ürün ile temas ederse bu durumda tekrar mikrop almış olabilir. Burada dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise siz yemeği pişirmiş olabilirsiniz ancak o yemeğe çiğ bir gıdaya temas eden materyali dokundurmamanız ve kullanmamanız gerekiyor” diye konuştu.
Besin zehirlenmesini nasıl anlarız ve neler yapılmalı
Son olarak zehirlenme durumunun nasıl anlaşılacağı ve neler yapılması gerektiği konusunda da bilgilendirmelerde bulunan Şerefhanoğlu, “Bir gıdayı tükettikten sonra 1 ile 6 saat içinde bulantı, kusma, isal ve ateş şikayetleri oluştuğu takdirde gıda zehirlenmesini düşünmeliyiz. Kişiler herhangi bir şekilde hekime başvurmadan da ekseriyetle kendi kendine 24 ile 72 saat içinde iyileşir. Burada önemli olan yeterli sıvı almak, eğer bulantı, kusma var ise az az sık sık sıvı almak gerekiyor. Midemizi ve bağırsaklarımızı fazla yormayacak şekilde beslenmeliyiz. Bağırsakları harekete geçiren gıdaları ise tüketmemeliyiz. Bazı gruplar ise önemli. Örneğin, bebekler, hamileler, yaşlılar ve kronik hastalığı olan kişilerin besin zehirlenmesi durumunda doktora başvurmaları gerekir. Çünkü onlarda sıvı kaybı ciddi sonuçlar doğurabilir” diyerek sözlerini sonlandırdı.
