Sağlıksız ilişkiler beraberinde kötü sonuçları getirebiliyor.
Bir ilişkideki sağlıklı denge, tarafların birbirlerini desteklemesi ve birbirlerinin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak uyum sağlamasıyla oluşur. Ancak bu dengeyi sağlamak her iki tarafın da kendini değerli ve mutlu hissetmesini gerektirir. Eğer bir kişi sürekli olarak fedakarlık yapıyor ve partnerinin davranışlarını sürekli olarak mazur gösteriyorsa, bu ilişki dinamiklerinde bir sorun olduğunu gösterebilir.
İlişkilerdeki sağlıksız dengeyi ortaya koyan bazı yaygın dinamikler şöyle
AGRESİF / UYUM SAĞLAYICI
Bir partner aşırı agresif bir tutum sergilerken, diğer partner sürekli olarak uyum sağlamak ve çatışmalardan kaçınmak için çaba gösterir. Agresif partner, kontrolü elde tutmak için tehditlerde bulunabilir, gözdağı verebilir veya sözlü taciz kullanabilir. Uyumsuz partner ise genellikle kendi ihtiyaçlarını ve duygularını bir kenara bırakıp, ilişkinin huzurunu korumak adına sürekli fedakarlık yapar.
AKTİF / PASİF
Bu durumda bir partner, ilişkiye liderlik eder, kararlar alır ve her konuda söz sahibi olurken, diğer partner tamamen pasif bir rol üstlenir ve alınan kararlara boyun eğer. Pasif partnerin özgürlüğü ve bireyselliği zamanla kaybolur. Bu tür dinamik, eşlerin birinin yüzleşme korkusuyla veya kendi düşüncelerinin değersiz olduğuna inanarak, sürekli olarak pasif kalmasından kaynaklanabilir.
REKABETÇİ / KONTROLCÜ
Bu dinamikte her iki taraf da birbirine üstünlük kurmaya çalışır. Her karar, bir çekişmeye dönüşür ve hiçbir taraf bir adım bile geri atmaz. Sürekli güç mücadeleleri ve rekabet, ilişkiyi işbirliği ve karşılıklı saygıdan çok bir savaş alanına dönüştürür. Ortaklık yerine çatışma ön plana çıkar.
BAĞIMLI / KAYITSIZ
Bağımlı partner, sürekli olarak güven ve duygusal destek arayışındadır ve partnerinin onayına ihtiyaç duyar. Diğer taraf ise bu durumu sıkıcı veya yorucu bulur ve ilişkiye karşı kayıtsızlaşabilir. Bağımlı olan kişi, ihtiyaçları karşılanmadığında kendini ihmal edilmiş ve önemsiz hissederken, kayıtsız partner duygusal olarak daha da uzaklaşır.
KISKANÇ / TUTKULU
Bu dinamikte bir veya her iki partner, aşırı kıskanlık ve sahiplenme duygusuyla birbirlerinin faaliyetlerini sürekli takip eder. Bu tür bir davranış, güvensizlik yaratır ve kişisel özgürlüğü engeller. Kıskanlık gösteren taraf, bu davranışları "sevdiğinden" veya "onu çok önemseyip korumak istediğinden" dolayı normal kabul edebilirken, tutkulu taraf ise "Seviyorum, yaparım" mantığıyla hareket eder.
ELEŞTİRMEN / SAVUNMACI
Bu ilişkilerde bir partner sürekli olarak diğerini eleştirir ve küçümserken, eleştirilen kişi savunmaya geçer ve iletişimi keser. Bu olumsuz döngü, eleştirilen kişinin kendini sürekli saldırı altında hissetmesine, eleştireni ise duyulmamış ve anlaşılmamış hissettirmeye yol açar.
İÇİNE KAPANIK / HUYSUZ
Bir partner sürekli olarak yakınlık ve 7/24 birlikte olma isteğiyle "yapışkan" bir tutum sergilerken, diğer partner bu durumu reddeder ve duygusal yakınlıktan kaçınır. Bu durum, bir itme-çekme etkisi yaratır; geri çekilen partner, yapışkanlığa tepki olarak huysuzlaşır ve daha da geri çekilir. Bu da her iki tarafın da tatminsiz ve duygusal olarak yetersiz hissetmesine neden olur.
MAĞDUR / ZORBA
Bir partner, sürekli olarak kurban zihniyetiyle hareket eder, haksızlığa uğradığını ve kötü muamele gördüğünü düşünür. Diğer partner ise zorba bir tutum takınır, kontrolü sağlamak için suçlama ve saldırganlık kullanır. Kurban, güçsüz hisseder ve zorba, kurbanın zayıflıklarından faydalanarak davranışlarını gerekçelendirir.
Bir ilişkide sağlıklı bir dengeyi oluşturmak, karşılıklı saygı, empati ve iletişimle mümkündür. İlişkilerdeki bu tür dengesizlikler, zamanla duygusal ve psikolojik sorunlara yol açabilir. Her iki tarafın da ihtiyaçları karşılanmalı, birbirlerinin sınırlarına saygı gösterilmeli ve eşit bir şekilde destek olunmalıdır. Eğer bu tür dengesizlikler fark edilirse, çiftlerin açık iletişim kurarak, profesyonel yardım almayı düşünmeleri önemlidir.