Gislaved, Türkiye'nin kırsal bölgelerinde 1930’lu yıllardan itibaren yaygın olarak kullanılan bir tür lastik ayakkabıdır. Her ne kadar zamanla değişen teknoloji ve üretim yöntemleri ayakkabıyı geride bırakmış olsa da, Gislaved hala kırsal yaşamın vazgeçilmez parçası olmaya devam ediyor.
İsveç'ten Türkiye'ye: Gislaved’in Kökeni
Gislaved adı, İsveç’in Gislaved kentinden gelir. 1893 yılında Wilhelm ve Carl Gislow kardeşler tarafından kurulan lastik üretim firması, 1897 yılında kauçuktan yapılan galoşları üretmeye başlamıştır. Bu galoşlar, zamanla Türkiye'de halk arasında Gislaved adıyla tanınmaya başlamıştır. Türkiye'deki kullanımının yaygınlaşmasının ardından, bu lastik ayakkabılar hem pratik hem de ucuz olmaları nedeniyle kırsal bölgelerde özellikle tarım ve hayvancılık yapan kişiler arasında tercih edilmeye başlanmıştır.
Fonksiyonel ve Dayanıklı
Gislaved ayakkabılarının en büyük avantajı su geçirmemesi, hızla kuruması, temizliğinin kolay olması ve pratik kullanımıdır. Bu nedenle özellikle tarım işçileri, çiftçiler ve hayvancılık yapan kişiler için ideal bir seçenektir. Ancak, ayakları sıcak tutmaması, kışın giyildiğinde soğuk hissettiriyor ve bu da kullanımda bazı zorluklar yaratıyordu. Ancak bu dezavantaj, kış aylarında yün çorap giymekle aşılabiliyor.
Günümüzdeki Yeri ve Popülaritesi
Gislaved ayakkabıları, Türkiye’de hala oldukça yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Özellikle Doğu Anadolu Bölgesi ve kırsal kesimlerde bu lastik ayakkabılar, düşük maliyetli ve işlevsel olmaları nedeniyle tercih edilmektedir. Yıllar içinde, bazı küçük firmalar tarafından üretilmeye devam edilse de, adı halk arasında hala “Cizlavet” veya “Cizlavat” olarak anılmaktadır. Hatta, kırsal kesimdeki bazı köylüler, bu ayakkabıları kışın giyerken içine astar eklenmiş modelleri tercih eder.
Bir Zamanların Modası, Günümüzün Pratik Tercihi
Türkiye'deki kullanımının modernleşmesi ve farklı firmalar tarafından üretilmesi, Gislaved’in zaman içinde modaya uyarlanmasını sağlamıştır. Avrupa'da ise bez ayakkabılar (Converse, Keds gibi) üretilmişken, Gislaved'deki lastik malzeme yine popüler olmaya devam etmiştir. Ancak Türkiye'de, kırsal kesimde Gislaved hala eski işlevsel yapısını koruyarak kullanılmaktadır.
Gislaved ayakkabıları, zamanla eskimiş ve modaya uyarak dönüşse de kırsal kesimdeki halk için hem ekonomik hem de fonksiyonel özellikleriyle vazgeçilmez bir araç olmayı sürdürmektedir. Hem geçmişin izlerini taşıyan hem de bugün hala işlevsel olan bu ayakkabılar, Türk kırsal hayatının simgelerinden biri olma yolunda ilerliyor.
