Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, melatonin içeren maddeler ve çocuklarda kullanımı hakkında bilgi verdi.
Melatoninin vücudumuzda doğal olarak bulun bir hormon olduğunu, beynimizde epifiz bezi adındaki küçük bir dokudan salgılandığını ve kimyasal isminin de ‘N-asetil 5-metoksitriptamin’ olduğunu anlatan Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, “Melatoninin görevi, vücudun uyku ritmini (sirkadiyen ritim) kontrol etmesidir. Melatonin geceleri daha yüksek miktarlarda salgılanarak uyku düzenini ayarlar.” dedi.
Melatonin uyku kalitesi ve süresi üzerine etkisi az
Melatonin ilaçlarının, uykuya dalmakta güçlük çeken çocuklar ve erişkinlerde kullanılan ürünler olduğunu da kaydeden Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, “Ancak melatonin bir uyku ilacı olmadığını unutmamak gerekir. Uykusuzluk sorunu olan normal ve nörolojik hastalıklara sahip çocuklar için meletonin kullanımını öngörülmektedir, fakat yapılan çalışmalarda melatonin uyku kalitesi ve süresi üzerine etkisinin daha az olduğu gösterilmiştir.” diye konuştu.
Yaşam tarzı değişiklikleri sağlandıktan sonra çocuğun uyku sorunları hala düzelmiyorsa
"Davranışsal uykusuzluk" sorunları olan çocuklara işaret eden Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, “(Davranışsal uykusuzluk) sorunları olan çocuklar genellikle uyku hijyenine iyi cevap verir ancak yanıt alınamazsa bu çocuklar da birlikte uygulanacak psikolojik ve farmakolojik tedaviden fayda görebilirler. Yaşam tarzı değişiklikleri sağlandıktan sonra çocuğun uyku sorunları hala düzelmiyorsa özellikle uykusuzluğa kabuslar görme, gece terörü, uyurgezerlik, aşırı yatak ıslatma, gündüz saatlerinde uykulu olma gibi bulgular eşlik ediyorsa bir doktordan yardım alınmalı ve çocuğun melatonin tedavisinden faydalanıp faydalanmayacağı değerlendirilmelidir.” şeklinde konuştu.
Yan etkileri neler?
Melatonin kullanımı ve bağımlılık arasında bir ilişki belirtilmemekle birlikte kullanmadan önce mutlaka bir sağlık uzmanına ve uzman hekime başvurulması gerektiğini ifade eden Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, şöyle devam etti:
“Melatonin hormonu çeşitli ilaçlar ve kafein gibi maddeler ile etkileşime girerek çeşitli olumsuz etkiler yaratabilir veya vücutta olması gerektiği miktardan fazla bulunduğunda çeşitli sağlık sorunlarının daha da ağırlaşmasına neden olabilir. Melatonin, depresyon belirtilerini daha da kötüleştirebilir ve diyabetli kişilerde kan şekerini artırabilir. Diyabeti olan bireyler melatonin kullanırken kan şekerini dikkatlice takip etmelidir. Melatonin, tansiyonu kontrol etmek için belirli ilaçlar alan kişilerde yüksek tansiyona neden olabilir. Melatonin hormonu bağışıklık fonksiyonunu artırabilir. Melatonin, kanama bozukluğu olan kişilerde kanamayı daha da kötüleştirebilir.”
Ergenlikte melatonin kullanımı
Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, melatoninin, ergenlik döneminde gelişime müdahale edebileceği konusunda da bazı endişeler var olduğunu belirterek, “Ailelerin melatonin kullanmadan önce bir çocuk ve ergen psikiyatrisi uzmanı ya da bir pediyatri uzmanına başvurmaları doğru olur.” dedi.