İç Anadolu’nun verimli toprakları, sadece tarım açısından değil, tarihsel zenginliğiyle de büyüleyici bir miras sunuyor. Aksaray’dan Sivas’a, Yozgat’tan Konya’ya kadar uzanan coğrafyada birbirinden etkileyici antik kentler keşfedilmeyi bekliyor. Bu kadim yerleşim alanları, Anadolu medeniyetlerinin izlerini taşıyor ve her bir taşında bir başka çağın hikayesini anlatıyor.
Aşıklı Höyük: Tarımın ve Beyin Cerrahisinin Başladığı Yer
Aksaray’ın Kızılkaya Köyü yakınlarında yer alan Aşıklı Höyük, yaklaşık 10 bin yıllık geçmişiyle Orta Anadolu’nun en eski köyü olarak biliniyor. Burada tarım ve hayvancılıkla uğraşan ilk topluluklar yaşamış. UNESCO tarafından önemsenen bu alanda, dünyanın bilinen en eski beyin ameliyatı kanıtı olan kafatası da Aksaray Müzesi’nde sergileniyor.
Mokissos (Nora): Hasan Dağı’nın Gölgesinde Bir Roma Mirası
Aksaray’ın Helvadere kasabasında bulunan Mokissos Antik Kenti, Roma ve Bizans dönemlerine ait pek çok kilise kalıntısıyla dikkat çekiyor. Hasan Dağı’nın eteğinde yer alan bu mistik şehir, tarihi yürüyüşler için adeta bir açık hava müzesi.
Puruşhanda (Acemhöyük): Asurluların Ticaret Üssü
Aksaray’ın Yeşilova beldesinde bulunan ve Anadolu’nun en büyük höyüklerinden biri olan Puruşhanda, Asur kolonileri döneminde önemli bir ticaret merkeziydi. Sarıkaya Sarayı ve Hatipler Sarayı gibi anıtsal yapılar, bu kentin ihtişamını gözler önüne seriyor.
Gordion: Frigya’nın Başkentinden Midas’ın Mezarı
Ankara Polatlı’daki Gordion, efsanevi Kral Midas’ın yaşadığı yer olarak tanınıyor. 128 tümülüsle donatılmış bu antik kent, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alıyor ve dünyanın en eski ahşap yapısı olan Midas Tümülüsü’ne ev sahipliği yapıyor.
Pessinus: Ana Tanrıça Kibele’ye Adanmış Şehir
Eskişehir’in Ballıhisar köyünde yer alan Pessinus, Tanrıça Kibele kültürünün merkeziydi. Romalılar tarafından Roma’ya götürülen kutsal taş, bu şehrin önemini gösteriyor. Tiyatro ve mabet kalıntıları ziyaretçileri büyülüyor.
Madenşehir (Barata): Hac Yolunun Dini Merkezi
Karaman’daki Binbir Kilise olarak da bilinen Madenşehir, Erken Bizans dönemine ait dini yapılarıyla dikkat çekiyor. Hristiyan hacıların uğrak noktası olan bu şehirde, ayakta kalabilmiş Büyük Kilise ve Çanlı Kilise, tarih severleri bekliyor.
Kültepe (Kaniş): Anadolu’da Yazının Doğduğu Yer
Kayseri’deki Kültepe, Anadolu’da yazılı tarihin başladığı yer olarak biliniyor. Asur çivi yazısıyla yazılmış mektuplar ve anlaşmalar, Kayseri Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor.
Kaman Kalehöyük: Japon Desteğiyle Yeniden Doğan Tarih
Kırşehir’deki bu höyükte Japon Prensi Takahito Mikasa’nın katkılarıyla yapılan kazılar, dört farklı kültürel katmanı ortaya çıkardı. Kazı alanında yer alan Mikasanomiya Anı Bahçesi ve arkeoloji müzesi, ziyaretçilerine hem tarih hem doğa sunuyor.
Çatalhöyük: İlk Kentleşmenin İzleri
Konya’nın Çumra ilçesindeki Çatalhöyük, Neolitik Çağ’a ait en eski yerleşim yerlerinden biri. Sokaksız yerleşim planı, ana tanrıça heykelleri ve freskleriyle UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan bu bölge, ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor.
Derinkuyu Yeraltı Şehri: Korkunun Mimari Yansıması
Nevşehir’de bulunan Derinkuyu, 20.000 kişilik kapasitesiyle dünyanın en büyük yeraltı şehirlerinden biri. Dar geçitler ve gizli bölmelerle dolu bu yer, Roma zulmünden kaçan ilk Hristiyanlar tarafından inşa edilmiş.
Tyana: Roma’nın Su Medeniyeti
Niğde’nin Bor ilçesindeki Tyana, Roma döneminde inşa edilen 1,7 km’lik su kemerleriyle ünlü. Apollonius’un doğum yeri olan bu antik şehirde, yalnızca su kemerleri değil, Roma sarayları ve tapınaklarının kalıntıları da bulunuyor.
Sarissa (Kuşaklı): Tapınaklar ve Kehanetler Diyarı
Sivas’ın Altınyayla ilçesindeki Sarissa, Hititlerin en büyük dini merkezlerinden biri olarak biliniyor. Burada bulunan yazılı tabletlerde bayramlar, kült envanterleri ve kehanet metinlerine rastlandı.
Pteria (Kerkenes): Medler mi, Frigler mi Kurdu?
Yozgat’ın Sorgun ilçesinde yer alan Pteria, Medler tarafından kurulmuş olsa da kazılarda bulunan Frigce yazıtlar farklı bir ihtimali gündeme getiriyor. Kentin surları 7 km uzunluğunda ve pek çok ev eşyası, tapınak kalıntısı ile dolu.
Alişar Höyüğü: Tarihin Sessiz Tanığı
Yozgat’ın Alişar köyündeki bu höyük, Hititler’den Osmanlılara kadar pek çok medeniyetin izlerini taşıyor. Asurlu tüccarların önemli ticaret merkezi olan şehir, Hitit kralı Anitta’nın istilasıyla tarih sahnesinden silinmiş.
