Bir dağın zirvesine ulaşıp nefesinizi tutarak aşağıdaki manzarayı izlemek, insanlık tarihinin en büyük başarı hissini yaşatan anlardan biridir. Bu his, bazı macera tutkunlarını Dünya’nın en zorlu zirvelerine, özellikle de Himalaya sıradağlarının gururu Everest Dağı’na tırmanmaya iter. Ancak, Everest ne kadar etkileyici olsa da, Güneş Sistemi’nin zirvesi bambaşka bir yerde yükseliyor.

Bilim insanlarının yaptığı araştırmalara göre, Güneş Sistemi’ndeki en yüksek dağ Dünya’da değil, Mars gezegeninde yer alıyor. Adı: Olympus Mons. Kızıl Gezegen'in yüzeyinden 25 kilometre (yaklaşık 84.480 fit) yükselen bu devasa volkan, sadece Mars’ın değil, tüm Güneş Sistemi’nin en yüksek noktası olma özelliğini taşıyor.

Everest’le Karşılaştırmak Yetersiz Kalıyor

Everest Dağı deniz seviyesinden 8.848 metre (29.029 fit) yüksekliğiyle yeryüzündeki en yüksek zirve olarak bilinir. Ancak Hawaii’deki Mauna Kea deniz tabanından itibaren ölçüldüğünde 10.210 metre (33.500 fit) ile teknik olarak daha uzundur. Bunun da ötesine geçen bir diğer aday ise Chimborazo Dağı. Ekvador’daki bu volkanik dağ, ekvatora yakınlığından dolayı Dünya’nın merkezinden ölçüldüğünde Everest’ten bile yüksekte yer alır.

Ancak hiçbiri Olympus Mons’un yanında anılamayacak kadar mütevazı kalıyor. Bu dev stratovolkanın tabanı yaklaşık 549 kilometre genişliğinde – bu neredeyse Mississippi eyaletinin boyutu kadar. Zirvesindeki kaldera (krater) ise 80 kilometre boyunca uzanıyor.

Mars'taki Devasa Yüksekliğin Sırrı Ne?

Peki Olympus Mons neden bu kadar büyük? Bilim insanlarına göre üç temel neden öne çıkıyor:

  1. Uzun Süren Volkanik Aktivite: Mars, Dünya’ya kıyasla çok daha uzun bir süre aktif volkanik faaliyetler geçirmiştir.

  2. Yavaş Tektonik Hareketler: Mars’taki tektonik plakalar Dünya’dakilere göre çok daha yavaş hareket eder. Bu, dağların yüzeyde uzun süre kalmasını sağlar.

  3. Zayıf Yerçekimi: Mars’ın yerçekimi, Dünya’nınkinin sadece %38’i kadar. Bu düşük çekim, magmanın yüzeyde daha uzun süre ve daha büyük dağlar oluşturacak şekilde birikmesine neden olur.

Bu üç faktör bir araya gelerek, Olympus Mons’un milyarlarca yıl boyunca ayakta kalmasını ve Güneş Sistemi’nin zirvesi olarak parlamasını sağladı.

Zirveler Yarışıyor

Her ne kadar Mars’taki Olympus Mons teknik olarak Güneş Sistemi’nin zirvesi olsa da, Dünya üzerindeki dağların da kendi “en yüksek” tanımlarına göre unvanları bulunuyor:

Yani, "en yüksek" olmak aslında nasıl ölçtüğünüze bağlı. Ama bir şey kesin: Kızıl Gezegen’in bu devasa dağı, Güneş Sistemi’nin zirve noktasında tek başına duruyor.

Editör: Merve Kiraz