Sıcak günlerin baş göstermesi ile birlikte sıkça görülen beyin kanaması geri dönülmez sonuçlar doğurabiliyor. Çok riskli ve zor bir süreci içeren beyin kanaması aslında önceden kendisini gösteriyor.
Belirtileri dikkate alın
Dünyanın önde gelen hastanelerinden olan Memorial ve Acibadem Tıbbi Yayın Kurulu tarafından resmi sitelerinde yayınlanan bilgileri sizler için bir araya getirdik.
Beyin Kanaması Nedir?
Beyin kanaması kafatası içinde, beyin dokusu, beyin boşlukları ve beyin yüzeyinde olan kanamalardır. Çok ciddi sakatlıklara ve ölüme sebep olabilir. Yılda yaklaşık 1 milyon insan beyin kanaması geçirmektedir.
Beyin kanamasına en sık hipertansiyon, beynin doğuştan damar bozuklukları, Anevrizma ve arteriovenöz malformasyon (AVM-damarların bir çeşit yapısal bozukluğu), beyin tümörleri, kan sulandırıcı maddeler, kafa travmaları, amfetamin ve kokain kullanımı sebep olur.
Çoğunlukla travma ve kazalar sonucu oluşan beyin kanamaları, hipertansiyon krizine bağlı olarak ya da güneş ışınlarına uzun süreli maruziyeti ile ortaya çıkabiliyor. Yaşamı tehdit eden beyin kanamalarının tanı ve tedavisi, gelişen tıbbi teknoloji ve cerrahi yöntemlerin uygulanmasıyla yapılabiliyor. Bunun yanında, alınabilecek basit önlemlerle beyin kanaması riski en aza indirilebiliyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi Nöroloji Bölümü Uzmanları, beyin kanamaları ve korunma yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Sıcak hava tansiyonun zararlı etkilerini artırıyor
Yaz aylarında güneşin neden olduğu yüksek hava sıcaklığı, hipertansiyonu tetikleyerek beyin içi kanamalara neden olabilmektedir. Beyin damarları yaş ilerledikçe yıpranır ve elastiki özelliklerini kaybeder. Bu nedenle özellikle tansiyonu olan ileri yaştaki kişilerde, özellikle de yaz aylarında, direnci yeterince azalan beyin damarlarında yırtılma ve beyin kanamaları ortaya çıkmaktadır.
Pek çok neden kanamayı tetikliyor
Beyin dokusunun zedelenmesi ya da damarlarının yırtılması sonucu ortaya çıkan ve yaşamsal tehdit oluşturan beyin kanamaları, bazen travmatik bazen de farklı nedenlerle görülmektedir. Başın darbe alması olarak tanımlanan travmalar, darbenin geldiği yer ve kafada yarattığı hasara bağlı olarak beyin kanaması oluşabilir. Ayrıca hipertansiyon, damar hastalığına bağlı olarak gelişen anevrizmalar, tümörler ile bazı kan hastalıklarında da bu soruna rastlanabilir. Diyabet ve hipertansiyon hastaları ile sigara içenler ve obezite problemi olanların beyin kanaması bakımından birinci derecede risk grubunda yer aldığı unutulmamalıdır.
Belirtileri önemseyin
Beyin kanamasına işaret edebilen aşağıdaki bazı belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden hastaneye başvurulmalıdır.
Bunlar;
1. Ani ve şiddetli baş ağrısı,
2. Bulantı-kusma, konuşma güçlüğü ve baş dönmesi,
3. Nöbet geçirme,
4. Görsel bozukluklar,
5. Kısmi veya tam körlük,
6. Görme alanı kayıpları,
7. İnce motor hareket bozuklukları,
8. Duygusal problemler,
9. Depresyon,
10. Kavramsal güçlükler,
11. Konuşma ve algısal problemler,
12. Davranış değişiklikleri,
13. Denge ve koordinasyon bozuklukları,
14. Konsantrasyon güçlükleri,
15. Kısa dönemli hafıza problemleri,
16. Bilinç bozukluğu
Yoğun bakım şartlarında tedavi
Beyin kanamaları yaşamı tehdit eden, tedavi edilse bile bazı hasarlara yol açabilen bir sorundur. Oluştuğu ilk anda belirti vermeyebilen beyin kanamasından şüphelenildiği anda ambulans çağrılmalı ve hasta hızlı bir şekilde en yakın sağlık kuruluşuna kaldırılmalıdır. İlk 24 saat önemlidir ve hasta müşahede altında tutulmalıdır. Tedavinin üçüncü basamak yoğun bakımı olan, tam teşekküllü bir sağlık merkezinde yapılması çok önemlidir. Tedavide ilk amaç, beyinde oluşan kanamanın temel sebebini bulmak ve bunu ortadan kaldırmaktır. İlaç takibinin yeterli olmadığı durumlarda cerrahiye başvurulmaktadır. Tedavi planına, nöroloji ve beyin cerrahisi uzmanları ortak karar vermelidir.
Beyin kanaması riskini en aza indirmek mümkün mü?
Beyin kanaması riskine karşı aşağıdaki öneriler dikkate alınmalıdır.
• Güneş ışınlarının dik geldiği öğle saatlerinde dışarı çıkmayın,
• Günde 2,5-3 LT su içmeyi ihmal etmeyin,
• Alkollü ve asitli içeceklerden uzak durun,
• Şemsiye veya şapka kullanın,
• Düzenli spor ve egzersiz yapın,
• Kilolarınızdan kurtulmaya çalışın,
• Stres azaltıcı etkinliklerde bulunun,
• Sigaradan uzak durun,
• Tansiyon ve kalp hastasıysanız ilaçlarınızı düzenli olarak kullanın
Beyin Kanaması Tedavisi
Beyin Kanaması Nasıl Tedavi Edilir?
Beyin kanaması acil müdahale gerektiren bir durumdur. Ölüm riskinin fazla olması, inme gibi durumlara yol açabilmesi ve beynin etkilendiği bölgeye göre, konuşma, hareket, görme kayıplarına yol açabildiği için belirtilere dikkat edip acil servise başvurmak gereklidir.
Kanamaların özelliklerine, çeşidine, boyutuna ve hastanın durumuna göre tedavi seçenekleri çeşitlenmektedir.
Kimi hastalarda gözlem altında takip daha uygunken, kimi hastalarda anjiografik yöntemlerle tedaviler ön plana çıkmakta, bazı hastalarda ise cerrahi tedaviler kullanılabilmektedir.
Bunların yanı sıra beyin ödemini gidermeye yönelik ilaçlar ve epilepsi engelleyici ilaçlar da tedavide kullanılabilmektedir.
İyileşme Süreci
Beyin kanamasının büyüklüğüne bağlı olarak ve yaptığı hasar soncu, konuşma bozuklukları, solunum bozuklukları, kuvvetsizlik ve koma olabileceği gibi küçük kanamalarda hiçbir hasar bırakmadan da iyileşme görülebilir.
Özellikle kanama sonrasında hasar görülen hastaların iyileşme sürecinde desteğe ihtiyacı vardır, beynin zarar gördüğü bölgeye göre çeşitli işlevlerde kalıcı bir takım engellere de yol açabilir. Bu gibi durumlarda fizik tedavi ve rehabilitasyon süreci büyük önem taşımakla beraber hastaya verilecek sosyal destek de tedavinin bir parçası olarak düşünülmelidir.
Beyin Kanaması Sonrası
Tansiyonunuzu kontrol altında tutun. Daha önce beyin kanaması geçiren kişinin ne tür bir beyin kanaması geçirdiği önemlidir. Hipertansiyona bağlı bir kanama ise bundan sonraki yaşamında tansiyon ilaçlarını düzenli alması, sık kontrolde olması ve tansiyonu kontrol altına alması gerekir.
Kafa Travmalarından Korunmak Önemlidir
Araç içi seyahatlerde mutlaka emniyet kemeri kullanın, motorsiklet ve bisiklet sürerken kask kullanmayı ihmal etmeyin.
Sigara içmeyin: Sigara kullanımı hem kan basıncını arttırması hem de damar yapısına verdiği zararlardan ötürü beyin kanamaları için önemli bir risk faktörüdür. Bunun yanı sıra aşırı alkol kullanımı da benzeri etkilere sahiptir ve beyin kanamaları için risk oluşturur.
Unutmayın, tüm bu önerileri dikkate alarak sağlıklı bir yaşam sürmek bizim elimizde.
