Türklerin uzun zamandır sürdürdüğü geleneklerden biri olan Nartugan Bayramı, yeniden doğuşu simgeleyen özel bir gün. Diğer Paktıgan ve Koçagan bayramlarıyla birlikte Nartugan Bayramı, kış dönümü festivallerinin son halkası olarak kabul ediliyor.
Moğol dilinde Güneş anlamına gelen Nar ile Doğan anlamına gelen Tuqan sözcüğünün birleşiminden oluşmuştur. Çeşitli topluluklarda farklı adlarla anılsa da Orta Asya Türkleri'nde Nartugan Bayramı olarak bilinir.
Bu bayramda 'Ayaz Atı' denilen Noel Baba'ya benzeyen bir karakter vardır. Hatta Noel Baba efsanesinin bu karakterden ortaya çıktığı inanılır.
Türk mitolojisinde 'Aya Atı' denilen karakterin önemi büyüktür. Efsanelere göre bu karakter, sadece soğuk, karlı havalarda ortaya çıkar ve kimsesiz, yardıma muhtaç insanlara yardım eder.
Ayrıca bazı kültürlerde Ayaz Atı'nın yanında torunu veya kızını simgeleyen Kar Kızı adında birisi olduğuna da inanılır.
Nardugan Bayramı Ne Zaman Kutlanır?
İnanışa göre gece ve gündüz durmadan bir mücadele içindedir. Gecelerin kısalıp gündüzlerin uzamaya başladığı 21 Aralık günü, gece ile gündüz savaşır. Türkler de Güneş önemli bir kavram olduğu için gündüzün geceyi yendiği gün sevinçle karşılanır.
Nardugan Bayramı, her yıl 21 Aralık'ta coşkuyla kutlanıyor.
Nardugan Bayramı Nasıl Kutlanır?
Nardugan Bayramı'nda kutlamalar oldukça önemlidir. Ev ve beden temizliğine dikkat edilir. Güzel kıyafetler giyilir. Özellikle büyükler ziyaret edilir. Bu bayramda ailece yemekler yenir, sohbet edilir ve eğlenilir.
Efsaneler göre yeryüzünün ortasında bir hayat ağacı bulunuyor. Buna akçam ağacı da deniliyor. Bu nedenle Nardugan bayramında insanlar, dileklerini dileyip ağaç dallarına kurdeleleri bağlıyorlar ve ağaç altında hediyeler koyuyorlar.