Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) tarafından hayata geçirilen ve veri tabanı vatandaşlardan gelen görüntülerle oluşturulan "yayakarsa" isimli internet sitesi, kıyılardaki anormal denizanası artışının takibini, bunların zarar verici etkilerini anlamayı ve karar vericilere yol göstermeyi hedefliyor.
"Vatandaş bilimi" anlayışıyla toplumsal fayda için veri toplamayı amaçlayan ve TÜDAV tarafından 2014'te kurulan internet sitesinde hem zararlı denizanası türleri hakkında bilgi veriliyor hem de vatandaşların gördükleri türlerin fotoğrafını çekip siteye yüklemeleri sayesinde interaktif bir süreç işliyor.
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Bölümü Deniz Biyolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı ve TÜDAV Başkanı Prof. Dr. Bayram Öztürk, özellikle 2010'dan sonra Türkiye denizlerinde anormal sayıda denizanası gözlemlediklerini ve ardından bir izleme sistemi kurmaya karar verdiklerini anlattı.
İnsanların aklında kalacak bir slogan olduğunu düşündükleri için "yayakarsa" ismiyle projeye başladıklarını ve insanları denizanaları konusunda bilgilendirmeyi amaçladıklarını kaydeden Öztürk, projeyle bir boşluğu doldurduklarını, Türkiye sularında başka herhangi bir kurum tarafından yapılan böyle uzun süreli bir çalışma bulunmadığını söyledi.
Geliştirdikleri sistem sayesinde vatandaşların çektikleri denizanalarının görüntülerini, "yayakarsa.org" sitesine lokasyon bilgisiyle birlikte anlık olarak yükleyebildiklerini aktaran Öztürk, gelen verilerin konunun uzmanları tarafından değerlendirildiğini belirtti.
Öztürk, şöyle devam etti:
"Türkiye denizlerinde görülen yerli yabancı denizanalarıyla temas edildiğinde ne yapılması gerektiğini anlatmayı hedefliyoruz. Denizanasına dokunduğunuzda cildiniz tahriş olduğu zaman ne kullanacaksınız? Sirke kullanacaksınız, tatlı su kullanmayacaksınız. Bu konuda insanların bilgileri yoktu, biz bilgi ağı oluşturalım diye düşündük. Bunun adı vatandaş bilimi. Herkesten siteyi ziyaret ederek gördükleri denizanası türlerini bildirmelerini istiyoruz, bu sadece 20 saniye süren bir işlem."