Son dönemlerin en popüler sosyal medya platformlarından biri olan TikTok, gençlerin zihinsel sağlığına etkisiyle ilgili bir soruşturmayla karşı karşıya kaldı. Çoğunluğu genç kesim olmak üzere çok sayıda kullanıcıya ev sahipliği yapan uygulama, daha önceki yıllarda da mercek altına alınmıştı ve yüklü bir ödeme yapmak zorunda kalmıştı. Sonrasında gençlerin mental sağlığını bozduğu iddiasıyla bir soruşturma başlatıldı. Gelin tiktok nedir çocukları nasıl etkiliyor birlikte inceleyelim.
Tiktok nedir?
Tiktok 2016 yılının Eylül ayında Çin’de Douyin ismiyle ByteDance tarafından piyasaya sürüldü. Bir sonraki yıl uluslararası pazara Tiktok ismiyle sürüldü.
TikTok uygulaması, kullanıcıların müzik klipleri tarafından seslendirilen 15 saniyelik videolar oluşturmasına olanak tanır. Art arda eklenerek daha uzun videolar da yüklemek mümkündür. Kulağa oldukça basit gelse de, genç kuşaklar arasında çılgınlık derecesinde popüler bir uygulama oldu. Daha çok 14-17 yaş arasında kullanılan uygulama videoları düzenlemek içinde araçlar sunmakta.
TikTok kullanıcısı olmak için 13 yaşından büyük olmak gerekmekte. 13 yaşından büyük ancak 18 yaşından küçük kullanıcıların ise TikTok’u kullanmak veya bir hesap açmak için ebeveynlerinden onay aldığını beyan ettiği kabul ediliyor.
TikTok uygulamasını indirenlerin büyük bir kısmı içerikleri merak ettiği ve izlemek istediği için indiriyor. Bununla birlikte, TikTok’ta kendisi de video çeken ve bir TikTok fenomeni olmak isteyen pek çok kişi de mevcut. Bu noktada, “Nasıl TikTok fenomeni olurum?” ya da “TikTok’da nasıl çok izlenirim?” diyenler için birtakım taktikler de mevcut. Bunun için öncelikle, çoğu sosyal medya uygulaması gibi TikTok uygulaması da takipçi sayınız ve videolarınızın beğenisine göre sizi daha çok ya da daha az ön plana çıkarıyor. Ayrıca uygulamanın algoritması her kullanıcıya ilgi alanlarına göre videolar sunuyor. Kullanıcılar beğenmedikleri içerikleri reddedebilir, bir daha onları görmemeyi sağlayabilir.
Sonuç olarak, nasıl bir kitleye hitap edileceği öncelikle belirlenerek bu kitleye uygun içerikler üzerine yoğunlaşmak gerekiyor. Benzer tarzdaki TikTok içeriklerini inceleyerek insanların nelere ilgi gösterdiği, nelerin sevilip sevilmediği ve nelerin trend olduğu rahatlıkla anlaşılabilir.
Uzmanlardan ailelere soğuk duş
TikTok ve benzeri uygulamaların kullanımının son yıllarda toplumda her yaş grubunda artış gösterdiği belirtiliyor. “TikTok gibi uygulamalarda ilginç videolar ve paylaşımlar aracılığıyla kısa sürede ve kısa yoldan fark edilme, beğenilme ve ünlü olma çabaları psikolojik rahatsızlık belirtisi olarak baş gösteriyor. Hal böyle olunca fenomen olmak isteyen kişiler gerek ahlaki değerleri hiçe sayabiliyor. Dahası kendilerini psikolojik rahatsızlıklara itecek olan beğenilme arzusuna kapılıp her türlü içeriği oluşturma sevdasına tutuluyorr. Bu da hem toplumda hem de bu kişilerin psikolojilerinde ve kişiliklerinde tahribata yol açıyor.
TikTok çocukları nasıl istismara açık hale getiriyor
Uzmanlar, siber zorbalık ve siber şiddet gibi uygulamalar aracılığıyla çocukların istismar edildiğini vurguluyor. Cinsellik, şiddet, nefret söylemleri, terör ve terör örgütü propagandaları gibi unsurların uygulamanın içinde geniş yer kapladığını ifade eden uzmanlar “Mevcut yaş sınırlaması da çocukları korumaya yetmiyor. Zira çocuklar kolaylıkla yaşlarını büyüterek uygulamadaki her içeriğe erişebiliyor. Aileler beli filtrelemeler sayesinde hem çocuklarını bazı zararlı içeriklerden uzak tutabilir, hem de tanımadıkları kimselerden olumsuz yorumlar alıp psikolojik şiddete maruz kalmalarını önleyebilirler. Herkesi takip edebilmelerinin önüne geçmek ve ekran zaman yönetimini kullanarak çocuklarının TikTok’ta geçirdikleri zamanı kısıtlayabilirler.” diye konuşuyor.
Uzmanlardan Uzak Doğu’nun en büyük ülkesi Çin’de geliştirilen ve hem dünyada hem de ülkemizde popülerliğini her geçen gün arttıran sosyal medya uygulaması TikTok’la ilgili tüyler ürperten bir uyarı geldi.
Çocuklar bu yüzden ölebilir!
TikTok bilindiği üzere tüm dünyada aynı anda hem çok seviliyor hem de büyük tartışmalara yol açıyor. Son günlerde uzmanlardan gelen bir uyarı ise gerçekten çarpıcıydı: “Can sıkıntısı çeken çocuklarınız Tik Tok sayesince eğlenceli zaman geçirdiğini zannederken ölebilir!”
Temel olarak müzik kliplerine play back olarak eşlik etmek veya dans videoları çekmek üzerine kurulu olan TikTok ve benzeri diğer uygulamaların en büyük kullanıcı kitlesi, gençlerden oluşuyor. Gençler ve çocukların, hem izleyici hem de içerik üretici olarak yer aldığı bu platformun bazı yan etkileri de var. Uzmanlar, bağımlılık haline gelen bu uygulamada küfür ve argo içeren söylemlerin yoğun şekilde kullanıldığını belirtti. Bunun yanında şiddet, cinsellik, rahatsız edici çıplaklık, uyuşturucu kullanımına özendirme, siber taciz ve cinsel istismar gibi durumlarda da TikTok uygulamasının teşvik edici bir rol üstlendiğinin altını çizen uzmanlar, yakın zamanda terörün ve terör örgütlerinin de bir propaganda mecrası haline geldiğini belirtti. Bu gibi tehlikeleri işaret ederek, başta gençler olmak üzere tüm toplumun milli ve manevi değerlerindeki yozlaşmaya karşı aileleri uyardı.
Paylaşımlar, psikolojik rahatsızlık belirtisi
Uzmanlar tarafından TikTok ve benzeri uygulamaların kullanımının son yıllarda toplumda her yaş grubunda artış gösterdiği açıklanıyor.
TikTok gibi uygulamalarda ilginç videolar ve paylaşımlar aracılığıyla kısa sürede ve kısa yoldan fark edilme, beğenilme ve ünlü olma çabaları psikolojik rahatsızlık belirtisi. Bu uygulamalarda bir amaç uğruna bireyler sahip oldukları bazı özelliklerini abartarak sunmakta, ilginç hareket ve eylemlere yönelebilmekte
TikTok'tan çocukları korumanın 3 yolu
1. “Dijital Refah” özelliğini etkinleştirin; Uygulama içerisinde bulunan “Dijital refah” özelliği, bir kez etkinleştirildiğinde, uygulama kullanımını günde iki saatle sınırlandırabiliyor. Çocukların uygulamayı daha uzun süre kullanabilmeleri için özelliği açarken ebeveynlerinin oluşturduğu şifreye ihtiyaçları oluyor.
2. “Kısıtlı Mod” özelliğini etkinleştirin; TikTok gibi paylaşıma dair içerik platformlarında her zaman uygun içerik olmayabiliyor. Çocukların uygunsuz içeriklerle karşılaşmasını engellemek isteyen ebeveynler, bu özelliği kullanarak uygunsuz içerikleri çocukları için filtreliyor.
3. Hesap özelliğini “Özel” olarak ayarlayın; Bir hesabı "özel" olarak ayarlamak, çocuk kullanıcılar için en iyi seçenek olabilir. Çocuk kullanıcının yarattığı videolar yalnızca içerik oluşturucu tarafından görülebilir. Özel hesaba sahip çocuk kullanıcı, diğer kullanıcıların takip isteklerini onaylayabilir veya reddedebilir. Ayrıca yabancılardan gelebilecek mesajları engelleyerek yalnızca takipçilerle sınırlayabilir.
Merve KİRAZ