Oslo Üniversitesi Fiziki Coğrafya ve Hidroloji Bölümü araştırmacılarından Dr. Yeliz Yılmaz tezinde, Fırat-Dicle havzasındaki insan kaynaklı faaliyetlerin bölge iklimine ve su kaynaklarına etkisini inceledi. Yılmaz’ın tezine göre, bölgenin su bütçesi, planlanan sulama projeleri için muhtemelen yeterli değil. Azalan kar örtüsü ve artan buharlaşma, bölgede su kaybına neden oluyor. Hesaplamalara göre, yalnızca 40 ila 60 yıl sonra, Fırat ve Dicle nehirlerini besleyen Doğu Anadolu dağlarında kar kalmayabilir. Kış ayları ısındı.
Yılmaz’ın gelecek senaryolarına göre, artan kış sıcaklıkları, kar yağışının azalmasına neden olacak ve karların erime zamanlarını öne çekecek. Bu da karla beslenen Fırat ve Dicle için kritik önemde. Kışın dağlarda kar şeklinde depolanan suların erken erimesine, yılın erken zamanında akıp gitmesine yol açarak su kaynaklarındaki baskıyı daha da artıracak. Çalışmaya göre, Fırat ve Dicle’nin beslediği tarımsal sulama faaliyetleri ve hidroelektrik santraller, mevcut durumda sürdürülebilir değil. 65.5 milyon kişinin direk kullandığı Fırat-Dicle havzasının suları Türkiye, Irak, Suriye ve İran tarafından paylaşılıyor.
Her yıl 3 gün azalıyor
Fırat-Dicle’nin yukarı kısmı için yılda 3 gün olarak tespit edilen sudaki düşüş miktarı 10 yılda 30 gün olarak hesaplandı. Doğu Anadolu dağlarının yılda ortalama 4-6 ay kar ile kaplı olduğu düşünüldüğünde, düşüş eğilimi sürerse 40-60 yıl içinde bölgede kar olmayabilir. Foto: AA–Milliyet
