Ayvalık'ta zeytinyağlı yemek tariflerinin yer aldığı bir kitabın tanıtım gecesinde konuşan İlber Ortaylı, zeytinciliğin korunması gerektiğini söyledi. Ortaylı, “Türkiye’nin zeytin zenginliği, dünya çapında bir potansiyele sahip” diyerek, zeytinliklerin korunmasının önemine vurgu yaptı. Bölgedeki yapılaşmanın zeytinliklere zarar verdiğini ve bu durumun önüne geçilmesi gerektiğini belirten Ortaylı, Ayvalık’ta zeytin festivalleri ve seminerlerinin düzenlenmesinin önemini dile getirdi. Ayrıca, bir sosyal bilimler enstitüsünün kurulmasının, bölgenin tarihi ve kültürel zenginliğine katkı sağlayacağını söyledi. Zeytinciliğin, Türkiye'nin milli değerlerinden biri olduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Ortaylı konuşmasında Yunanistan ile ilişkilere değinerek , “İnşallah iki yaka arasındaki ilişkiler de iyi gider. Çünkü Midilli, Yunanistan da çok zıt bir vilayettir. Mesela halen daha Komünist Parti'ye rey verir. Bu durum ülkenin başka kentlerinde pek görülmez. O yüzden de Atina ile araları pek iyi değildir. Bunu da herkes bilir. Böyle buradaki gibi uysal, uyumlu bir bölge değildir. Ama bütün bunlara rağmen insanlar iyidir orada. Güzel bir adadır. Ege'de hiçbir ada, Midilli kadar yeşil ve güzel değildir. Halen daha adanın zeytin ziraatı çok iyidir. Ayvalık'ta bu durum aynı şekilde iyi. Ama ben, etrafınızdaki zeytinlikleri korumanızı tavsiye ediyorum. Bize en iyi ödül bu olur. Hepiniz zeytinlik alın ve zeytin yetiştirin" dedi.
'Türkiye, zeytin zenginliği bakımından İspanya'dan geride değildir'
Bölgedeki yapılaşmaya dikkat çeken Ortaylı, "Bunun üzerinde durmamız lazım. Bu durum milli bir felakettir ve bana kalırsa da, Türkiye nasıl klasik kültür bakımından Akdeniz de en zengin bölgeyse, bu durum zeytinler içinde aynı paralelde zenginliğe sahiptir. Bu değerleri korumamız lazım. Ayvalık ve Türkiye, zeytin zenginliği bakımından İspanya'dan geride değildir. Ama bununda herkes bilincinde değil. İtiraf etmem lazım. Zeytinin değeri konusunda Akhisarlılar daha fazla bilince sahip. Bu anlamda yarışmak lazım ve Akhisar'daki gibi bir zeytin festivali organizasyonu Ayvalık'ta olabilsin. Bu tip zeytin seminerlerini yıllarca yapabilmek oldukça zor. Ama imkânsız değil. O günleri görebildiğim gün, herhalde daha mutlu olacağım” diye konuştu.