KÜLTÜR-SANAT

Çocuğunuza verebileceğiniz isimler ve anlamları

İslâmî geleneklere göre yeni doğan erkek veya kız bebeklere nasıl isim verilir? İsimler ve anlamları nelerdir?

Abone Ol

Türkler’in İslâmiyet’i kabulünden önce, animist inançta olmalarının ve tabiatta bazı varlıklara tapınmalarının etkisi ile başlangıçtaki Türk isimleri, yırtıcı hayvan, kuş ve dış tesirlere dayanıklı maddelerden seçilirdi. Çocuklara Bozkurt, Arslan, Şahin, Doğan, Timur (Demir), Kaya ve Gökhan gibi adlar verilirdi.

İslâmî eserlerde ise çocuğa ad koymanın zamanı üzerinde durulur ve bazı rivayetlerde doğumunun üçüncü, bazılarında ise yedinci günü ad koymak için en uygun zaman olarak gösterilir.

Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisinden alınan bilgilere göre, bir defa bile olsa sesi duyulduktan sonra ölen çocuğa ad konulacağına, yıkanıp kefenlendikten ve namazı kılındıktan sonra defnedileceğine dair Ebû Hanîfe’nin ictihadı bulunur.  Ölü doğsa bile ona ad konup yıkanacağını belirten Ebû Yûsuf’un kanaati, çocuğa doğduğu gün ad konulmasının gerekli olduğunu göstermekte. 

İslâm’da çocuğa ad seçme ve ad koyma hakkı babaya ait. Baba ölmüş veya hukukî tasarruflarda bulunmaktan menedilmişse bu hakkı anne kullanır. Doğumundan önce babasını kaybeden Hz. Peygamber’in adı da annesi tarafından Muhammed olarak seçildi ve bu ad dedesi tarafından konuldu.

Müstehap Adlar: Söyleniş ve mâna güzelliği taşıyan, Allah dostlarını hatırlatan adlar olarak tanımlanır. 

Haram Adlar: Allah’tan başkasına kulluk mânası taşıyan isimleri ad olarak koymanın haram sayılması olarak tanımlanır.

Mekruh Adlar: Hz. Peygamber, putperestliği andıran ve İslâm âdâbına uymayan adların değiştirilmesini tavsiye etmiş, kendisi de “isyankâr” anlamına gelen Âsıye (عاصية) adındaki bir kızın ismini Cemîle, “elem, keder” anlamına gelen Hazn adlı bir sahâbînin adını da Münzir olarak değiştirmiş.

Kız İsimleri:

•    AHSEN: Daha güzel, çok güzel ve en güzel anlamlarına gelir.
•    AKAY: Dolunay.
•    AKSA: En uzak yer.
•    AMİNE: İnanılır, güvenilir, peygamber efendimizin annesinin adıdır.
•    AYŞIL: Ay gibi ışıl ışıl.
•    AZRA: Hz.Meryem’e verilmiş bir isimdir. El değmemiş, ayak basılmamış kum anlamına gelir.
•    BELİNAY: Cennette peygamber çiçeği.
•    BEREN: Güçlü, kuvvetli, akıllı.
•    BERFİN: kardan yapılmış, tertemiz.
•    BERRA: Doğru sözlü, hayır işleyen kimse. 
•    BETÜL: Namuslu, temiz kadın.
•    BEYZA: Günahı olmayan, ak, beyaz.
•    BUĞLEM: Cenneti müjdeleyen melek.
•    BÜKRE: Sabah vakti anlamındadır. Fetih suresinde geçer.
•    BÜŞRA: Mutluluk getiren haber.
•    CEDİDE: Az zamandır bilinen. İsra suresinde geçer.
•    CEYLİN: Cennetin kapısı, cennete açılan kapı.
•    EBRAR: İyilik sever, hayır sever.
•    ECRİN: Allah’ın hediyesi.
•    EDA: Davranış, tutum. Bakara suresinde geçer.
•    ELİF: Arap alfabesinin ilk harfi, ince ve uzun boylu kız.
•    EMEL: İstenen, beklenen.
•    ERVA: Temiz, ahlaklı kız. Çok güzel, genç.
•    ESLEM: Allah’a teslim olmak anlamında.
•    ESMA: Allah’ın güzel isimlerinden biri. Duyma, iş
•    ENAN: Parmakla gösterilen kişi. Kıyamet ve Enfal surelerinde geçer.
•    FERİHA: Ferahlığa erişmek. Tevbe ve Bakara surelerinde geçer.
•    FİRDEVS: Cennetin en güzel bahçesi.
•    HALİDE: Sonsuz.
•    HÜMA: Saadet, mutluluk. Devlet kuşu.
•    HÜSNA: Çok güzel ve en güzel.
•    İKRA: Oku anlamında.
•    İMRAN: Evine bağlı kalan.
•    İREM: Cennete benzeyen bahçe.
•    KADEM: Uğurlu.
•    KEVSER: Cennette bir ırmağın ismi.
•    LAMİA: Parlayan, pırıldayan.
•    LEYAL: Gece anlamında.
•    LİNA: Hurma fidesi.
•    MELEK: Haberci, elçi.
•    MERVE: Mekke’de bir dağ.
•    MERYEM: Dindar kadın.
•    MÜBERRA: Temiz insan. Nur suresinde geçer.
•    NEŞE: Sevinç.
•    NİSA: Kadın.
•    NUR: Aydınlık, parıltı.
•    NÜHA: Akıl. Taha suresinde geçer.
•    RANA: Göze hoş gelen.
•    REYHAN: Güzel koku.
•    SARE: Halis, katkısız, prenses.
•    SELVA: Bıldırcın, kuş.
•    SEMA: Gökyüzü, üst.
•    SENA: Şimşek parıltısı.
•    SERRA: Genişlik, rahatlık.
•    SİDRE: Cennetteki ağaçlardan biri.
•    TUANA: Cennete düşen ilk yağmur damlası.
•    TUBA: En güzel, en iyi. Kökü yukarıda, dalları aşağıda olan bir cennet ağacı.
•    VİLDAN: Yeni doğmuş çocuk.
•    YÜSRA: Kolay olan.
•    ZEHRA: Gül yüzlü, parlak yüzlü, çiçek simalı.
•    ZÜLAL: Berrak, saf, tatlı, soğuk su.
•    ZÜMRA: Güzel iyi ahlaklı zeki bilgili kadın.

Erkek İsimleri:

•    ACAR: Cesur, becerikli.
•    ADEM: İnsanoğlu. İlk yaratılan insan ve ilk peygamber.
•    ADİL: Eşit, eş, müsavi. Doğruluk gösteren. Doğru. Adaletli davranan. Allah’ın emirlerini hakkıyla uygulayan anlamına gelir. 
•    AHLAS: İyi yürekli, temiz kimse, Saf, halis, karışımsız.
•    AHMET: Övgüye layık insan.
•    ASIM: Namuslu. Günahı olmayan.
•    BAKİ: Sürekli, daim.
•    BARAN: Yağmur.
•    BERK: Sağlam, dayanıklı.
•    BURAK: Hz.Muhammed’in Miraç’ta bindiği ata verilen isim.
•    CAHİD: Bir şey için çabalayan kişi.
•    CEMİL: Güzel.
•    CİHAT: Din uğruna düşmanla savaşmak.
•    DAVUT: Sevgili, aziz.
•    EKREM: Cömert.
•    EMİN: Güvenilir kişi.
•    ENHAR: Cennetteki ırmaklardan biri.
•    ENSAR: Koruyucu.
•    EYÜB: Sabırlı kişi.
•    EZEL: Geçmiş zaman.
•    FATİH: Fetheden.
•    FUAD: Gönül.
•    FURKAN: Doğru yolu gösteren kişi.
•    HALİL: Sadık. Allah’ın dostu
•    HALİM: Yumuşak huylu, sakin, sessiz.
•    HARUN: Parlak.
•    İBRAHİM: Hak.
•    İSHAK: Gülen, güler yüzlü.
•    KADİR: Değer, kıymet, kudretli kişi.
•    KAİM: Dik duran kişilik.
•    KAMER: Ay.
•    KERİM: Büyük, cömert.
•    MALİK: Bir şeye sahip olan.
•    METİN: Sağlam.
•    MUHSİN: İyilik eden.
•    MÜRSEL: Gönderilmiş insan.
•    NAİM: Bolluk, cennetin bir kısmı.
•    NEBİ: Haberci.
•    NEHAR: Gündüz.
•    NEZİR: Adak, dilek.
•    RACİ: Umut veren.
•    RAFET: Korumak.
•    RAUF: Esirgemek anlamındadır.
•    RESUL: Elçi.
•    RIDVAN: Razı olmak anlamındadır.
•    SAFA: Sakin olmak anlamındadır.
•    SAİM: Oruç tutan kişi.
•    SALİH: İyi ahlak sahibi.
•    SAMET: Yüksek.
•    SEFER: Yolculuk.
•    SELİM: Sağlam.
•    SİRAC: Aydınlık, ışık.
•    SÜLEYMAN: Huzur ve sükun anlamındadır.
•    TAHA: Küçük pencere.
•    TARIK: Sabah yıldızı.
•    TUFAN: Şiddetli yağmur.
•    TUĞYAN: Coşma, taşma, coşkunluk.
•    UFUK: Anlamak, kavramak anlamındadır.
•    VELİ: Ermiş kişi.
•    YAKUP: Takip eden.
•    YASİN: ‘Ey insan!’ anlamındadır.
•    YENAL: Amacına ulaşan kimse.
•    YUNUS: Takım yıldızı.
•    ZAHİR: Parlak.
•    ZAHİT: Haramdan uzak duran kişi.