Benzersiz bu tarihi yapı, 1985 yılından beri UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alıyor. İstanbul gezileri sırasında görülmesi gereken önemli kültürel varlıklardan biri olan Yerebatan Sarnıcı, ziyaretçilerini kabul ediyor. Öte yandan pek çok uluslararası etkinliğe ev sahipliği yapan tarihi yapı İstanbul’un eşsiz güzelliğini tüm dünyaya gösteriyor.
Yerebatan Sarnıcının hikâyesi:
Aslında Bizans dönemine ait olan Tarihi Yerebatan Sarnıcı, yaklaşık olarak M.S. 500 – 550 yılları arasında, Bizans imparatoru I. Justinian’ın emri üzerine inşa edilmiş. Bu nedenle “Bazilika Sarnıcı” olarak da adlandırılıyor. Ancak bu büyük yeraltı sarnıcı, suyun içinden yükselen sayısız görkemli sütunuyla halk arasında “Yerebatan Sarayı” olarak da anılıyor.
Yerebatan Sarnıcı’nın mimari özellikleri neler?
Yerebatan Sarnıcı, 140 metre uzunluğu ve 70 metre genişliğinde.
Dikdörtgen biçimindeki bu yapının zemini ve kalın duvarları “Horasan Harcı” adı verilen bir malzemeyle kalın bir tabaka halinde sıvanarak su geçirmez hale getirilmiş.
Sarnıcın içine 52 basamaklı taş bir merdivenden inerek ulaşmak mümkün.
Yerebatan Sarnıcı’nın kuzeybatı köşelerindeki sütunların altında yer alan kaideler üzerine iki Medusa Başı yontulmuş.
Neden sarnıçta bu kaidelerin kullanıldığı bilinmiyor ve gizemini koruyor.
Sarnıcın inşaatında ise 7000’den fazla kölenin çalıştığı ve tamamlanmasının yaklaşık olarak toplam 38 yıl sürdüğü söyleniyor.
Tarihi yapıların özüne uygun korunması oldukça önemli. Yerebatan Sarnıcı içinde restorasyon çalışmaları pek tabi yapılıyor.
Yerebatan Sarnıcı restorasyon çalışmaları:
Tüm tarihi yapılar gibi Yerebatan Sarnıcı da pek çok onarım ve restorasyon çalışmasının sonucu olarak güzelliğini koruyor. Sarnıcın ilk onarımı 1723 yılında, 3. Ahmet döneminde, Mimar Kayserili Mehmet Ağa tarafından gerçekleştirilmiş. İkinci onarım ise Sultan 2. Abdülhamid döneminde gerçekleştirilmiştir. Yakın tarihte ise Yerebatan Sarnıcı bu kez de 1987’de, İstanbul Belediyesi tarafından tekrar elden geçirilmiş. Son olarak 2017 yılında başlayan restorasyon ve güçlendirme çalışmalarının son bulmasıyla birlikte, Temmuz 2022 yılında yeniden ziyarete açılmış bulunuyor.
Yerebatan Sarnıcı nerede?
İstanbul’un Fatih ilçesinde Yerebatan Caddesi üzerinde yer alan Tarihi Yerebatan Sarnıcı, Ayasofya Camii’ne yaklaşık olarak 500 metre mesafede.