Gökbilim meraklılarının en çok ilgisini çeken gezegenlerden biri olan Mars, Dünya ile birlikte Güneş’in etrafında dönmeye devam ediyor. Ancak bu iki gezegenin uzaydaki hareketleri yalnızca birer dönüş değil, aynı zamanda birbirlerine göre ilginç görsel olaylara da neden oluyor. İşte Dünya ve Mars'ın hareketleriyle ilgili dikkat çeken farklar ve retrograd (geri) hareketin perde arkası…
Dünya’nın Düzenli Ritmi
Dünya, Güneş etrafındaki yörüngesini yaklaşık 365 gün 6 saatte tamamlıyor. Saatte yaklaşık 107 bin km (saniyede yaklaşık 30 km) hızla ilerleyen mavi gezegenimiz, kendi ekseni etrafında da dönüş yapıyor. Bu dönüş 24 saat sürdüğü için gece ve gündüz döngüleri yaşanıyor.
Kızıl Gezegen Mars’ın Daha Yavaş Dansı
Mars ise Dünya’ya kıyasla Güneş’in çevresinde daha geniş bir yörüngede yer alıyor. Bu nedenle bir Mars yılı, yaklaşık 687 Dünya günü sürüyor. Mars'ın yörünge hızı ise saniyede yaklaşık 24 kilometre. Kendi ekseni etrafındaki dönüşü ise 24 saat 37 dakika gibi, Dünya gününe oldukça yakın bir sürede tamamlanıyor.
Gökyüzünde Bir Aldanma: Retrograd Hareket
Mars, gökyüzünde genellikle doğudan batıya doğru hareket ediyor gibi görünür. Ancak Dünya, daha içteki yörüngesinde daha hızlı döndüğü için, zaman zaman Mars’ı “geçer.” İşte bu geçiş sırasında, Mars gökyüzünde bir süreliğine batıya doğru hareket ediyormuş gibi algılanır. Bu optik yanılsama, “retrograd hareket” olarak adlandırılıyor ve tarih boyunca pek çok medeniyetin ilgisini çekmiş, hatta kehanetlere bile konu olmuştur.
Bilimin Işığında Gökbilim
Bu olağanüstü olay, aslında sadece gezegenlerin farklı hız ve konumlardaki yörüngesel hareketlerinden kaynaklanıyor. Bilimsel açıklaması net olsa da, Mars’ın retrograd hareketi gökyüzünde dikkatli gözlemciler için hâlâ büyüleyici bir görsel deneyim sunuyor.





