Günlük hayatta da sıkça kullandığımız inşallah – maşallah lafızlarını acaba doğru yerde ve doğru zamanlarda anlamlarına uygun olarak kullanıyor muyuz?
İnşallah : Eğer Allah isterse,Allah müsaade ederse anlamına gelir. Mesela gelecekle ilgili bir dilek ya da istek belirtecek olduğumuz da inşallah deriz. Peki neden gelecekle ilgili bir konuda inşallah deriz düşündük mü ? Şüphesiz ki geleceği sadece arş ı alanın yaratıcısı Allah bilir o yüzden inşallah deriz onun dışında hiçbir varlığın yapamadığı bilmediği , gücü yetmediği içindir.(Amenna)
İnşallah lafzı kainatta ki her şeyin Allah ın tasavvufundan olduğun kabul etmenin bunun idrakine erebilmenin ve tam bir huşu içinde iman etmenin yani O na teslimiyetin bir göstergesidir. Ayrıca inşallah ilahi , edebi ve dini anlamda bir terbiye nin terbiye edilmişliğin göstergesidir.
Allahü teâlânın huzurunda itaat edenlerden olmak için, her işte inşâallah demelidir! Hadis-i şerifte, (İnsanlar için, inşâallah demekten daha faziletli itaat edicilik yoktur) buyuruldu.
Rivayeti göre Kureş kabilesinden birkaç kişi efendimiz (s a v) Cebrail ve Ashab ı Kehf hakkında soru sorarlarken Peygamberimiz (sav)onlara “size bunların cevabını yarın vereceğim “ demiş bunu söylerken inşallah ifadesinin eklememiş. O yüzden vahiy tam 15 gün ertelenmiş. Bu durum kendisine çok zor gelmiş ve kureşliler de yaygara yapıp onu yalanlayarak manevi baskı yapmışlardır. Bu olay üzerine Kehf suresinin 23,24 ayetleri indirilmiştir,Kur'an-ı Kerîm'de şöyle buyurulur: "Herhangi bir şey için Allah'ın dilemesi dışında, ben onu yarın yapacağım deme" (el-Kehf, 23 24)
Aynı zamanda inşallah ifadesi iman konusunda da şüphe yaratacağı için inşallah denmez. Örneğin Müslüman ım inşallah kelimesi yanlış olur çünkü o zaman kişi imanı konusunda şüphe etmiş sayılır ki bu da küfre girer.
Maşallah: Maşallah lafzıda günlük hayata sıkça kullandığımız bir ifadedir.Manası Allah ın istediği şey veya Allah'ın takdiri isteği demektir. Beğendiğimiz takdir ettiğimiz olay ve ya kişi için maşallah deriz böylece, Allah ın takdirine teslim oluruz. Allah böyle istediği için olmuştur . Bu sebeptendir ki bazen dilimizde bazen panolarda karşımıza çıkar.
Nazarı değenin güzellik karşısında “Maşallah” dememesi günahtır. Çünkü; insanlara zarar vermek günahtır. Göz zinası, dilin gıybeti nasıl haramsa, nazarının değeceğini bildiği halde “Maşallah” dememek de günahtır.
Efendimiz sav nazara karşı maşallah barek Allah veya maşa Allahu la havle vela kuvvete illa billah denilmesini uygun görmüştür. Yani Allah'ın dilediği gibi Allah mübarek kılsın.(inşallah )
Bir İngiliz latifesi ile yazımıza son verelim inşallah. İngiliz şirketi Osmanlı nın son zamanlarında araştırma yapmak üzere çalışanlarını İstanbul a gönderirler. Görevliler araştırmalarını yapıp ülkelerine döndüklerinde şöyle bir rapor hazırlarlar: İstanbul da öyle bir şirket var ki baş etmemiz çok meşakkatli olacak bütün evlerin üzerinde levhası var şirketin adı da MAŞALLAHJJ