Bir Hatırlama Ve Hatırlatma
1939 Erzincan depreminin üzerinden 76 yıl geçti.. Bu süre içerisinde, yeni bir arazi üzerinde yeni bir Erzincan Şehri kuruldu. Ancak ne var ki, deprem sonrasında açıkta kalan insanların acil iskânı için kurulan “Geçici Mahalleler” sorunu günümüze kadar geldi. O zaman ki adıyla, “Muvakkat Şehir” olarak tanımlanan arazi üzerinde geçici olarak kurulan, fakat kalıcı hale gelen Mahalleler şunlardı: Çarşı Mahallesi, Kızılay Mahallesi ve Taksim Mahallesi. Ayrıca, “İskâna Yasak Bölge” ilan edilen, yıkılan Erzincan Şehri arazisinde, deprem kalıntısı İstasyon ve Beybağı mahallesi vardı. Bunlarında kaldırılması gerekiyordu ama kaldırılmamıştı.. Çarşı ve Taksim Mahallesi aradan geçen 70 yıla aşkın zamandan sonra TOKİ’ nin devreye sokulması ile kaldırıldı. Bu olayda Bakan Binali Yıldırım’ın Milletvekillerimizin ve Belediye Başkanlarının emeği olduğu biliniyor. Yazımızın bu noktasında, 1939 depreminden sonra iskana yasak bölge ilan edilmesine rağmen, bir türlü kaldırılamayan Beybağı ve İstasyon Mahallelerinin 1982 yılında, iki gün içerisinde nasıl kaldırıldığını anımsamak istiyorum..
Zira bu olayı Erzincan’ da bilenlerin sayısı bir elin parmakları kadardı.. Onlarında tümüne yakını rahmetli oldu.. Beybağı ve İstasyon mahallelerinde yaşayan vatandaşlar için, zamanın hükümetleri kararlar almış imar- iskân Bakanlığı Afetler fonundan konutlar yaptırmıştı… İlk tespite göre, hak sahibi olanlar için 190 evler adıyla anılan konutlar, ayrı bir mahalle olarak kurulmuştur.. Amaç ise, iskâna yasak bölgedeki vatandaşların yeni Erzincan şehrine nakledilmesiydi. Fakat amaca ulaşılamadı. O nedendir ki daha sonra, aynı maksatla Erzurum yolu üzerinde, halkın “Kibrit Evler” adını taktığı 225 konut daha yaptırıldı. Ama yine eski Erzincan Şehri arazisi üzerindeki iskânın sonu gelmedi. Çünkü gidenlerin yerine birileri, çeşitli yörelerden gelip harabelere yerleşiyordu.
Sonrada; “Bizde felaket zedeyiz. Devlet bizede ev versin” diyorlardı. Öyle ki; Beybağı ve İstasyon Mahalleleri, devletten haksız yere konut edinmenin bir yolu, yöntemi olmuştu. 12 Eylül 1980 öncesi ve sonrasında ki üç yılda, rahmetli Orgeneral Selahattin Demircioğlu, Erzincan’ da 3. Ordu Komutanı idi. Aynı zaman da bölgenin sıkıyönetim komutanı da kendileriydi. Rahmetli Demircioğlu Erzurum’ un Pasinler İlçesindendi. Demircioğlu Paşa’nın basınla ve halkla sıcak ilişkileri vardı. Sıkça bir araya gelirdik. Kendisinin ayrıca Erzincan’ a bir yakınlığı vardı. Zira çocuk yaşta 1939 depremi öncesi Erzincan’ da ki askeri ortaokulda okumuştu. Eski Erzincan şehrini iyi bilirdi. Erzincan’a ilişkin anıları vardı. Demircioğlu Paşa, belki de o nedenledir ki, Erzincan’ın sorun ve ihtiyaçlarına ilgi duyardı. Çözümüne yardımcı olsun isterdi. Ben o yıllarda TRT’nin Erzincan muhabiriydim.
Aynı zamanda Öz Erzincan gazetesinin sahibi ve yazarıydım. Dolayısıyla Demircioğlu Paşa ile iyi diyaloğum vardı. Karargâhta Paşa’nın makamında bulunduğum bir sırada söz yıkılan şehirde ki Beybağı ve İstasyon Mahallelerinden açıldı. Yasak bölge ilan edilmesine rağmen deprem kalıntılarının kaldırılamadığını, nereden geldikleri belli olmayan bir takım insanların gelip yıkıntılara yerleştiğini, sonrada bizde felaketzedeyiz diyerek yeni şehirde kendilerine de konut verilmesini istediklerini ifade ettim. Gidişatın Erzincan şehrine zarar vermekte olduğunu belirttim. Rahmetli, yakından ilgilendi ve çözüm için ne düşündüğümü sordu. Bende en kestirme yolun, esasen iskâna yasak bölge olan Erzincan şehri eski yerleşim yerinin, devlet tarafından istimlâk edilmesi olabileceğini belirtim. Kim istimlâk edecek? Deyincede, Tarım Orman Bakanlığının, ağaçlandırmak üzere istimlâk edebileceğini, Bakanın Hemşehrimiz Selahattin Demircioğlu, hemen anında makamından Bakanı arattırdı. Tarım ve Orman Bakanı Pof. Dr. Sebahattin Özbek telefondaydı. Kendisine olayı iletti, çözümünde fayda olacağını belirterek Bakanında görüşünü sordu. Rahmetli Bakan Özbek2 te konuyu benimsemiş olmalı ki, aradan bir hafta bile geçmeden görevli olarak Erzincan’ a gönderilen bir mühendisin nezaretinde, iş makinaları, deprem kalıntısı köhne yapıları yerle bir etti. Ve hemen ardından eski Erzincan’ daki konutların yeri olan arazinin istamlakına başlanıp sonuçlandırıldı. Sonra ki yıllarda, orman idaresinin ağaçlandırıldığı bu arazide Belediye piknik alanını oluşturdu. Bu gelişmeleri yakından bilenlerin biride zamanın Erzincan Belediye Başkanı Nusret Çetinkaya idi o da vefat etti. Cenazesi İstanbul’ dan getirilip Erzincan’ da toprağa verildi. Günümüzde, Demiryolundan aşağı Terzibaba Mezarlığına giderken, yolun solunda kalan ve Orman idaresince ağaçlandırılan alan, işte sözüne ettiğimiz gelişmeler sonucunda olmuştur. Kendisinden söz etmişken; Rahmetli Demircioğlu Paşa’nın, Kırklar tepesinin ağaçlandırılmasında, Yüzüncü yıl Atatürk ormanının kurulmasında, yine konuyu kendilerine iletmem üzerine Erzincan’ı Fırat’ın sol sahilindeki köylere ve Çağlayan’ a bağlayan yol üzerindeki demiryolu üst geçitinin yaptırılmasında ve huzur evinin açılmasında çok önemli payının bulunduğunu söylemeliyim. 30 Ağustos 1979-31 Ağustos 1982 tarihleri arasında 3 yıl süreyle Erzincan’ da 3. Ordu komutanlığı görevinde bulunan Demircioğlu Paşa 21 Kasım 1988’ de vefat etti. Vefatından sonra eşi tarafından şehrimizde yaptırılan Org. Selahattin Demircioğlu İlköğretim Okulu eğiti öğretime hizmet vermeye devam ediyor. Bu vesile ile Rahmetli Orgeneral Selahattin Demircioğlu’ nu, hemşerimiz rahmetle anıyorum…