Gazeteci Kemal Özdemir’in acı günü Gazeteci Kemal Özdemir’in acı günü

Ninniler halk şiirinde anonim eserlerdendir.  Annelerin süt emen çocuklarını uyutmak için bir ezgi eşliğinde söyledikleri, belli bir bestesi olmayan manzum ve mensur sözlerdir. Manzum olanlar genellikle tek dörtlükten oluşur. Bu sözler manzum ve mensur olarak 2’ye ayrılır. Çoğunlukla 8’li ve 11’li hece vezni ile söylenir. Son sözde genelde “ninni yavrum ninni”, “uyusun da büyüsün ninni”,  “hu, hu, hu, hu” veya  “e, e, e, e”  vb. sözler kullanılır.

Erzincan ninnileri yine Erzincan’ın dilini, halkın yapısını kıssaca kültürel özelliklerini yansıtır. Erzincanlı anneler  nesilden nesile Erzincan yöresinin dile ile ezberledikleri ninnileri söylemiş ve bugünlere kadar getirmiştir.
Erzincan’da annelerin bebekleri için söyledikleri ninnilerin özel bir söyleniş şekli vardır. Erzincan’da ninni;  ‘Ello’, ‘Elo’, ‘Nenni’, ‘Eyler, eyler’ gibi isimlerle anılır.

Erzincan ninnilerine örnekler

Hu dervişler, dervişler
Hak yoluna ermişler
Bir fırın ekmek yemişler
Daha da yok mu demişler.
Hu… hu… hu…
 
Eyler diyem beşiğe
Beyler konar eşiğe
Kuru kulaklarım
Yaman sesin işitmeye.
 
Eyler diyem uyuyasan
Küçücüksün büyüyesen
Sen bir küçük bebeksin
Dert bela görmeyesen.
 
Eylerin sesi gelir
Yatar uykusu gelir
Uzak uzak yollardan
Ahan emisi gelir.
 
Hu hu hu hu kuşu
Çıkamıyor yokuşu
Çalı çırpı yuvası
Akşama mama getir
 
Kızımın bey babası.
Hu hu hu sana
Altın tasta su sana
Benim güzel yavrum
 
Uyusana…
Hu hu Allah bir Allah
Sen uykular ver Allah
Oğlum büyüsün İnşallah
 
Herkes desin maşallah.
Nenni der uyuturum
Sallarda büyütürüm
Yavrumun gömleğini
 
Gül dalında kuruturum.
E e e diyem uyuyasan
Nenni diyem büyüyesen
Kalka anne baba diyesen
 
Nenni benim yavruma nenni.
Nenninin nesi gelir
Yatmış uykusu gelir
Uzak uzak yollardan
 
Yavrumun sesi gelir.
Benim kızım uyusun ninni
Uyusun büyüsün ninni
Kuşlar yuvaya dönmeden
 
Babası gelecek şimdi
Uyuşunda büyüsün ninni
Tıpış tıpış yürüsün ninni.
Dandini dandini dastana
 
Danalar girmiş bostana
Gitsin yavrum çıkarsın
İki karpuz koparsın
Biri annesine, biri babasına
 
Kabukları kalsın halasına.
Dandini dandini don ister
Annesinden don ister
Basma donu beğenmez
 
Kadife pantolon ister.
Nenni demek ne demek
Şeker ile bal yemek
Şekerden baldan tatlı
 
Yavruma nenni demek.
Yağmura kurdum salıncak
Çarşıdan aldım oyuncak
Şimdi baban gelecek
 
Çabuk uyu yumurcak ninni.
Çaya vardım çay susuz
Çayır kurdum yaylasız
Benim yavrum pek huysuz
 
Ninni yavrum ninni.
Dandini dandini dandinsin
Camilerde kandilsin
Bahçelerde sümbülsün
 
Uyuşunda yavrum büyüsün
Yüzünü güller bürüsün.
Nenni diyem beşiğine
Güneş değdi eşiğine
 
Büyüdüğünü görende
Gül serem beşiğine
Uyuşunda büyüsün ninni
Tıpış tıpış yürüsün ninni.
 
Ninni dağların eteği ninni
Bura aslanlar yatağı ninni
Anasının dert ortağı ninni
Uyuşunda büyüsün ninni.
 
Kirpikleri nergis çiçeği
Kaşları katip kalemi
Annesinin tek meleği
Uyusun yavrum ninni.
 
Ninni derim beşiğe
Hızır gelsin işine
Ulu devlet başına
Uyusun yavrum ninni.
 
Kargaların odası
Samanlıktır yuvası
Gel kızımın babası
Getir lokum maması.
 
Nenni derim yavrum sana
Değmesin dilim sana
Seher bülbülü gibi
E.. e.. e.. e.. e.. e.. e…
 
Uyusunda büyüsün yavrum ninni
Koşa koşa yorulsun ninni
Büyüsünde okusun ninni
Benim oğlum anasına
 
Babasına baksın ninni.
Nenni demek ne demek
Şeker ile bal yemek
Şekerden baldan tatlı
 
Yavruma nenni demek.
Uyandı oğlan a dostlar ninni
Haydi gidin hoş hoşlar ninni
Benim oğlum uyuyacak şimdi
 
Gülüşmeyin hanımlar ninni
E.. e.. e.. e.. e.. e..
Neni desen dağlar uyur
Dağlarda laleler büyür
 
Benim yavrum şimdi uyur
E.. e.. e.. e.. e.. e..
Beşiğini devirirsin ninni
Erliğini bilirsin ninni
 
Tanrı korusun hu hu
Sen yavrumun ilkisin ninni.
Oğlum beyler beyidir ninni
Beyler elin beyidir ninni
 
Kırk kız kurban olsun ninni
Oğlum yürek beyidir hu hu.
Ninnilerin babası
Şeker getir babası
 
Ben yavruları uyutacam
Ninnilerle büyütecem
Uyu yavrum uyu ninni.
Ninni desem nihal olur
 
Gül açılır bahar olur
Ben oğluma gül demem
Gülün ömrü az olur
Ninni desem yaraşır
 
Oğlu has bahçeyi dolaşır
Has bahçenin kötü kızları
Benim oğluma bulaşır ninni.
Nenni diyem yatasın
 
Uykulara batasın
Eğer uykuların yok ise
Satın alam yatasın
Yarın büyük adam olasın.
 
Eyler diyem uyuyasan
Küçücüksen yürüyesen
Baban sana kalik getirsin
Giyine de yürüyesen.
 
Hu hu hu kuşu
Derelerde su kuşu
Çalılıkta yuvası
Gaga getir babası.
 
Kızım kızım kızgeci
Kızıma verin yüz keçi
Kızım kızım kızağa
Kızımı vermem uzağa
 
Kızıma dünür gelsin
Keleriçli Boz Ağa.


 

Editör: Merve Kiraz