İsviçre merkezli sivil toplum kuruluşu Cenevre Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (GIPRI), İsrail’in Gazze’de işlediği savaş suçları ve insanlığa karşı suçlara askeri, iktisadi, diplomatik ve siyasi destek vermekle suçladığı Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesine suç duyurusunda bulundu.
İsviçre merkezli sivil toplum kuruluşu Cenevre Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (GIPRI), Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) 22 Mayıs’ta suç duyurusunda bulundu. GIPRI tarafından yayınlanan basın açıklamasında, “Uluslararası Ceza Mahkemesi Savcılığına, mevcut Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in bir Alman vatandaşı olarak İsrail Silahlı Kuvvetleri tarafından işgal altındaki Filistin toprakları ve bilhassa Gazze Şeridi’nde sivillere karşı işlenen ve UCM’nin yetki alanına giren bir dizi uluslararası insancıl hukuk ihlaline ortak olduğuna dair makul gerekçeler bulunduğunu ayrıntılı bir şekilde ortaya koyan bir bildirim sunulmuştur” denildi.
Suç duyurusunun çeşitli insan haklarını koruma örgütleri, önde gelen ceza hukuku uzmanları ve akademisyenler tarafından desteklendiği ifade edilen açıklamada, savcılık von Der Leyen hakkında soruşturma başlatmaya davet edildi. Açıklamada, von der Leyen’in İsrail güçleri tarafından Gazze’de işlenen ve halen işlenmekte olan savaş suçları, insanlığa karşı suçlar ve soykırımın işlenmesine yardım etmek, teşvik etmek, farklı yollarla destek sağlamak ve bu suçların işlenmesi için gerekli araçları sağlamakla suçlandığı aktarıldı. Von der Leyen’in bu çerçevede kişisel olarak cezai sorumluluğa sahip olduğu ifade edilen açıklamada, von der Leyen’in Roma Statüsü’nün 27. maddesi gereğince UCM önünde herhangi bir dokunulmazlıktan istifade edemeyeceği ifade edildi.
İsrail’e koşulsuz destek vermekle suçlandı
Açıklamada, “Ursula von der Leyen, Avrupa Komisyonu Başkanı sıfatıyla İsrail Savunma Kuvvetleri’ne askeri destek sağlama konusunda mühim bir rol oynamıştır. 2019-2023 döneminde İsrail, AB üyesi olan Almanya tarafından sağlanan silahların en büyük üçüncü alıcısı olmuştur. Almanya ise dünyanın beşinci en büyük silah ihracatçısıdır” denildi.
Açıklamada, Von der Leyen ayrıca AB-İsrail Ortaklık Anlaşması’nın askıya alınması yönündeki adımlardan kaçınmak, İsrail’e diplomatik destek sağlamak ve İsrail’e koşulsuz destek ifade eden resmi açıklamalarıyla Filistin’de suç işleyen İsrailli askerlere cesaret ve moral vermekle itham edildi. Von der Leyen’in Gazze Şeridi’nde işlenen suçlardan haberdar olmaması gibi bir ihtimalin bulunmadığına dikkat çekilen açıklamada, “Bu suçların işlenmeye devam edilmesini önlemek için elindeki tüm imkanları kullanması gerekiyor ya da en azından bu suçların işlenmesini herhangi bir şekilde kolaylaştırmaktan kaçınması gerekiyordu. Soykırımın işlenmesini engelleme yükümlülüğü, Soykırım Sözleşmesi ve UCM Statüsü’nde esastır” denildi.
Açıklamada, von der Leyen’in vazifesine uygun hareket etmiş olması halinde İsrail’in işlediği suçların gerçekleşmiş olma ihtimalinin daha az olacağı ya da en azından bu kadar uzun süre boyunca ve bu kadar geniş ölçekte işlenme ihtimalinin düşük olacağına dikkat çekildi.
Batı medyası görmezden geldi
İsviçre merkezli sivil toplum kuruluşu tarafından yapılan resmi suç duyurusu, Batı medyası tarafından büyük oranda görmezden gelindi. Avrupa’da haziran ayındaki seçimlerde Komisyon Başkanlığı için tekrar yarışacak olan von der Leyen aleyhindeki gelişmeye, ana akım medya organlarında yer verilmedi.
İsrail yanlısı bir politika izlemekle eleştirilen von der Leyen, Ekim 2023’te Avrupa Komisyonu Başkanı sıfatıyla İsrail’e gitmiş ve Hamas ile mücadelede Tel Aviv’e Brüksel’in koşulsuz desteğini sunmuştu. Von der Leyen’in bu adımı, bazı üye devletler tarafından AB’nin ortak görüşünü temsil etmediği gerekçesiyle eleştirilmişti.
